3. Sınıf Çevremizdeki Işık ve Sesler Konu Anlatımı
Gözlemlerimiz sonucunda görme olayının gerçekleşebilmesi için ışığın gerekli olduğu sonucunu çıkaracağız, Çevremizdeki ışık kaynaklarını doğal ve yapay ışık kaynakları şeklinde sınıflandıracağız,
Ses şiddetinin işitme için önemli olduğunu gözlemleyecek ve her sesin insan kulağı tarafından işitilemeyeceğini fark edeceğiz, Ses şiddeti ile uzaklık arasındaki ilişkiyi açıklayacağız,
Şiddetli seslerin işitme kaybına sebep olabileceğini ifade edeceğiz.3. Sınıf Çevremizdeki Işık ve Sesler Konu Anlatımı , Çevremizdeki Işık ve Sesler Konu Anlatımı, 3. Sınıf Fen bilimleri
Çevremizdeki Işık ve Sesler
Işığın Görmedeki Rolü
Işığın olmadığı yerler karanlık ortamlardır. Gözlerimiz ne kadar iyi görürse görsün karanlık ortamlarda varlıkları iyi göremeyiz.
– Hava karardığında çevremizi görebilmemiz için evlerde ve sokaklarda lambaların yandığını görürüz.
Akşamları veya karanlık tünellerde şoförler yolu görebilmek için araç farlarını yakarlar.
– Aydınlatması yetersiz bir ortamda yani loş ışıkta ders çalışırsak ya da kitap okursak gözlerimiz
yorulur ve ilerleyen süreçte göz sağlığımız bozulabilir.
Güneş, güçlü bir ışık ve ısı kaynağıdır. Güneş’e çıplak gözle bakmamalıyız. Güneş’in zararlı ışınlarından korunmak için güneş gözlüğü kullanmalıyız.
Işık Kaynakları
Işık yayan, çevresini aydınlatan nesneler ışık kaynaklarıdır. Dünyamızı aydınlatan en büyük ışık kaynağı Güneş‘tir. Yıldızlar, ateş, el feneri ve lamba diğer ışık kaynaklarımızdandır.
Doğal Işık Kaynakları
Doğal ışık kaynakları kendiliğinden ışık yayabilen kaynaklardır. Güneş ve Güneş yapısındaki yıldızlar doğal ışık kaynaklarıdır. Şimşek çakması veya yıldırım düşmesi sırasında gördüğümüz ışık da doğal ışık kaynağıdır.
Bazı canlılar kendi ışığını kendileri üretebilirler. Ateş böceği, denizanası, mürekkep balığı ve bazı mantarlar ışık yayabilen doğal ışık kaynaklarıdır.
Yapay Işık Kaynakları
Akşamları ve karanlık ortamlarda doğal ışık kaynakları yetersiz olduğu için insanlar kendi yapay ışık kaynaklarını üretmişlerdir. Yapay ışık kaynakları tükenebilecek kaynaklardır, insanların müdahalesi ile yanar ve söner.
Çevremizdeki Sesler
Ses Kaynakları
Her sesin kaynağı vardır. Duyduğumuz sesleri sesin kaynağını görmesek bile tanıyabiliriz.
Evimizden dışarı çıkarken gök gürültüsü sesi duyduğumuzda yanımıza şemsiyeyi alırız. Dışarıya
çıkmamamıza rağmen havanın bulutlu olduğunu ve yağmur yağabileceğini duyduğumuz sesin kaynağından anlarız.
Ses kaynaklarından su sesi, kuş sesi, yağmur sesi gibi doğal sesler insana rahatlama ve huzur verirken ses şiddeti yüksek olan makinelerin sesi, trafikteki araçların sesi gibi bazı sesler insanları rahatsız eder.
Doğal ses kaynakları, doğada kendiliğinden ses çıkarabilen kaynaklardır. İnsan sesi, hayvan
sesi, kuş sesi, su sesi, rüzgâr ve yağmur sesleri doğal seslerdir.
Yapay ses kaynakları, insanlar tarafından üretilmiş ses kaynaklarıdır. Radyo, televizyon, araba
ve müzik aletlerinin sesi gibi sesler yapay seslerdir.
Sesin Yayılması
Ses kaynağından çıkan ses, aynı su dalgalarında olduğu gibi dalgalar halinde havada her yöne yayılır, fakat boşlukta yani madde olmayan bir ortamda ses yayılmaz.
Kongre ve kültür merkezi, konser salonu veya tiyatro salonu gibi yerlerde en öndekinden en arkaya kadar tüm dinleyici ve izleyiciler sahnedeki sesleri duyarlar. Bunun sebebi ses kaynağından çıkan sesin her yöne dalgalar halinde yayılmasıdır.
Sesin İşitmedeki Rolü
Ses Şiddeti
Çevremizde duyabildiğimiz ve duyamadığımız sesler vardır. İş makinesinin sesini rahatlıkla duyabiliriz. Fakat yerde yürüyen bir karıncanın sesini, ya da yarasaların çıkardıkları sesleri duyamayız.
Sesleri duyabilmemiz için ses şiddetinin duyma sınırlarımız arasında olması gerekir. İnsanların ve hayvanların üretebildikleri ve duyabildikleri ses aralıkları farklıdır. Bazı canlılar insanların duyamadığı esleri duyabilir. Birbirlerinden uzakta olsalar bile çıkardıkları ve duydukları sesler ile iletişim kurabilir. Yarasalar kör olmasına rağmen yönlerini duydukları sesler sayesinde bulabilir.
Uzaklık ve Ses Şiddeti Arasındaki İlişki
Ses şiddeti, ses kaynağından uzaklaştıkça azalır. Ses şiddeti, ses kaynağına yaklaştıkça artar.
Telefonla konuşurken telefonu kulağımıza yaklaştırdığımızda duyduğumuz ses şiddetinin arttığını, kulağımızdan uzaklaştırdığımızda ise ses şiddetinin azaldığını hissederiz.
Şiddetli Sesin Zararları
Ses şiddetinin çok yüksek olduğu ortamlarda çalışanlar kulaklarını korumak için koruyucu kulaklık takarlar. Bu gibi ortamlarda kulaklık takmadan çalışanlar işitme kaybı yaşar.
İşitme Kaybı
İşitme kaybı olan kişiler işitme testi sonrasında doktorun uygun gördüğü işitme cihazını kullanırlar. Bu cihaz çevredeki seslerin şiddetini artırarak kişinin duymasına yardımcı olur.
İşitme duyusunu tamamen kaybeden insanlar işitme cihazını kullansalar bile sesleri duyamazlar. Bu yüzden çevreleriyle iletişim kurmak için işaret dili kullanırlar.
