5. Sınıf Kök ve Yapım Ekleri Konu Anlatımı
Bir sözcükteki ekler atıldıktan sonra kalan anlamlı en küçük parçaya kök denir. Sözcüğün
kökü, sözcüğün tamamıyla anlamca ilişkili olmalıdır. İsim kökü, fiil kökü, ekler, çekim ekleri, yapım ekleri.5. Sınıf Kök ve Yapım Ekleri Konu Anlatımı, Kök ve Yapım Ekleri Konu Anlatımı, 5. Sınıf Türkçe, 5. Sınıf Türkçe Konu Anlatımı
Kök ve Yapım Ekleri
Kök
Bir sözcükteki ekler atıldıktan sonra kalan anlamlı en küçük parçaya kök denir. Sözcüğün kökü, sözcüğün tamamıyla anlamca ilişkili olmalıdır.
Örnek:
elma ağaç kök masa
Bu kelimeler kök halindedir.
İsim (Ad) Kökü
Bir varlığı, duyguyu ve kavramı belirten köklerdir. Bu köklerin sonuna ” -mak / -mek” mastar ekleri
getirilemez
Örnek:
elma-mek ya da yaprak-mak
diyemeyiz.
Fiil (Eylem) Kökü
İş, oluş, hareket bildiren köklerdir. Bu kökler ” – mak / mek” mastar eklerini alabilir
Örnek:
Geliyorum kelimesinin kökü gel- olduğuna göre bu köke -mak/mek eki getirebiliriz.
Gel-mek
Örnek:
Yatarken kelimesinin kökü yat- göre bu köke -mak/mek eki getirebiliriz.
Yat-mak
Ayrıca ekler yapım ve çekim ekleri olmak üzere ikiye ayrılır.
Ekler
Yapım Ekleri
Eklendiği sözcüğün anlamını değiştiren, onlardan yeni sözcükler türeten eklere yapım eki denir.
Başlıca yapım ekleri
-cı
-lık kitap-lık
-lı can-lı
-gi çal-gı
-iş al-ış ver-iş
-dır yaz-dır
-i… bil-i-rsin
Çekim Ekleri
Eklendiği kelimenin anlamında ve türünde değişiklik yapmayan, onun diğer sözcüklerle bağını
kuran, cümledeki görevini belirleyen eklere çekim ekleri denir.
Fotoğraf – ınız
i. kökü ç.eki
Al – acak – sın
i. kökü ç.eki ç.eki
Yıka – dı – m
i. kökü ç.eki ç.eki
Kol – um – dan
i. kökü ç.eki ç.eki
