7. Sınıf Türkçe Metin Türleri Testi Çöz

Ülkesinin tarihine hem bir aydın hem de bir eylemci olarak büyük katkılarda bulunmuş bir yazar olan Halide Edip Adıvar, “Mor Salkımlı Ev” adlı eserde, çocukluğundan 1918 yılına kadar geçen dönemde tanık olduğu olayları kendi yaşamı ekseninde anlatmıştır.

Bu parçada sözü edilen eserin türü aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Haldun Taner’in “Fazilet Eczanesi” adlı eserini lise yıllarımda izlemiştim. Üç perdelik bu eser için sahnenin büyük bölümüne kurulan eczane dekorunu ve oyuncuların üstün performanslarının tüm seyirciler tarafından ayakta alkışlanmasını hiç unutamıyorum.

Bu parçada sözü edilen eserin türü aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Koskoca okyanusu aşıp cennet gibi bir ada olan Martinik’e ayak bastıktan sonra keşif turlarına çıkmamız birkaç gün gecikti. Neyse ki kendimizi yollara vurabildik. Yeşil... Buradaki adaları tasvir etmek için söylenebilecek tek sözcük. Martinik’in de yer aldığı ada grubu Küçük Antiller, dağlık bir yapıya sahip ve çok yoğun bir yeşil örtüyle kaplı. Kristof Kolomb’un Asya zannederek ayak bastığı Karayip (Antil) Denizi’ndeki adalar, cennet yakıştırmasını belki de dünyada en çok hak eden yerler.

Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?

Makedonya’nın merkezi olan Üsküp’te doğmuşum. 24 Aralık 1908’de... Üsküp, o sıralarda Osmanlı Devleti’ninbir vilayetiymiş. Selanik ve Manastır’la birlikte Rumeli’nin en büyük idare ve kültür merkezlerinden biriymiş. O sıralar şehrin dörtte üçü Türklerden oluşuyormuş. Ben üç yaşındayken veremden ölen babam Nebi Efendi’yi hiç hatırlamam. Babam, rüştiye ve idadi öğreniminden sonra kendi kendine Fransızca öğrendiği için pasaport memurluğuna atanmış. Edebiyata çok meraklı olduğunu, çok okuduğunu anlatırdı annem.

Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?

Bir ıssız ev gibi gezdiğin bu yurt,

Yıllarca döktürür sana gözyaşı,

Yavrunun derdiyle ah eder Bayburt,

Tuna’nın özlemi yakar Maraş’ı...

Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

İzin verirseniz size ilkbahardan söz açmak istiyorum. Bahar sözünün kendine mahsus bir çekiciliği vardır. Yalnız tabiat için, kırlar için, çiçekler için, ağaçlar için değil; insanlar için de bir bahar, bir ilkbahar düşünülür. İnsanların genç olduğunu anlatmak için ‟ömrünün ilkbaharında” derler. Tabii o ömrün bir de sonbaharı vardır ki çiçeklenmenin sonunun geldiğini anlatmak için söylenmiştir.

Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?

On yıl önce yaşadığım o sıcak ve kurak mevsimi asla unutamam. Yağışlar o kadar az olmuştu ki barajlardaki su, son elli yılın en düşük seviyesine ulaşmıştı. Ekinler kurudu, toprakta derin çatlaklar oluştu. O yaz, suya ne kadar muhtaç olduğumuzu bir kez daha anlamıştım.

Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?

Âşık Veysel, 1894 yılında Sivas’ın Şarkışla ilçesinde dünyaya geldi. Veysel’in iki kız kardeşi çiçek hastalığına yakalanarak yaşamını yitirdi. Veysel de bu hastalıktan gözlerini kaybetti. Babasının ona oyalanması için aldığı sazla başka ozanların türkülerini çalmaya başladı. Daha sonra kendi sözlerini yazıp söyledi. Kendisini bu konuda yetiştirip saz hocalığı yaptı. Eserlerinde yalın bir Türkçe kullanan Veysel, 1973 yılında hayatını kaybetti.

Bu parça aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alınmıştır?

Dünyanın sadece %23'üne el değmemiş. Çevre bilimciler ilk kez, dünya üzerinde el değmemiş olarak nitelendirilebilecek bölgelerin hassas ölçekli haritasını çıkardı. Buna göre dünyadaki kara parçalarının sadece %23'ü el değmemiş durumda. Bilim insanlarının yaptığı açıklamaya göre bu bölgelerin %70'i Rusya, Kanada, Avustralya, ABD ve Brezilya'da bulunuyor.

Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?

Vapur, rıhtımdan kalkıp Marmara’ya doğru hareket edince yolcu geçirmeye gelenler, üzerlerinden ağır bir yük kalkmış gibi ferahladılar. Hasan, vapurda eğlendi; gırıl gırıl işleyen vinçlere, üstleri yazılı cankurtaran simitlerine, kurutulacak çamaşırlar gibi iplere asılı sandallara bakarak çok eğlendi. Beş yaşında idi. Peltek, şirin konuşmasıyla güverte yolcularını epeyce eğlendirmişti. Fakat vapur, şuraya buraya uğrayıp bir sürü yolcu bıraktıktan sonra sıcak memleketlere yaklaşınca Hasan durgunlaştı.

Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?

• Bildirme kipiyle çekimlenmiş fiiller vardır.

• Deyimlere yer verilmiştir.

• Günlük türünde yazılmış bir metinden alınmıştır.

Aşağıdaki metinlerden hangisinde bu özellikler bir arada kullanılmıştır?