8. Sınıf İklim ve Hava Hareketleri Konu Anlatımı
Bu yazımızda sizlere LGS Fen Bilimleri konusu olan aynı zamanda 8. sınıf konuları arasında yer alan İklim ve Hava Hareketleri hakkında bilgilendireceğiz.
İklim ve Hava Hareketleri
İklim Nedir?
Yeryüzünün herhangi bir bölgesinde uzun yıllar boyunca gözlemlenen olaylara iklim denmektedir. Dünyanın birçok değişik bölgesinde farklı iklimler söz konusu olur. Mevsimler arasında Ekvatoral iklimler, karasal iklimler, kutup iklimi ve çöl iklimi gibi çeşitlenen plana çıkar. Türkiye’de ise Karadeniz iklimi ve Akdeniz iklimi ile beraber karasal iklimler meydana gelir. Bu iklimler ülkemizdeki bölgelere bağlı olarak farklı şekillerde ortaya çıkarlar.
İklimle uğraşan bilim dalına Klimatoloji (iklim bilimi) denmektedir. Aynı zamanda iklim ile uğraşan bilim insanlarına ise klimatolog (iklim bilimci) denir.
Hava Hareketleri
Bir bölgede uzun yıllar boyunca gözlemlenen hava olaylarının ortalama durumu iklim olarak adlandırılmaktadır. Belirli bir yerde, kısa süre içinde cereyan eden hava şartlarına ise hava olayı denir.
Su buharı, atmosferde çok az miktarda bulunsa da hava olaylarının gerçekleşmesini atmosferdeki su buharı sağlar.
Havadaki su buharına nem denir ve havadaki nemin yoğuşması sonucunda yağışlar oluşur. Nemin yoğuştuğu yere ve sıcaklığa göre farklı yağış türleri meydana gelir.
Yağmur: Havadaki nem soğuk hava ile karşılaştığında yoğunlaşarak su damlacıklarını oluşturur. Bulutlardaki damlacıklar birleşerek büyür ve ağırlaşır, bulutlardaki hava akımları tarafından tutulamayarak yağmur damlaları olarak yeryüzüne iner.
Kar:Havadaki su buharı soğuk hava ile karşılaştığında buz kristalleri hâline gelir ve buz kristalleri de birleşerek kar taneleri olarak yeryüzüne iner.
Dolu: Bulutun içindeki su damlacıkları aşağı doğru inerken soğuk hava ile karşılaşınca bulutun üst katmanlarına sürüklenerek katılaşır ve bir araya gelerek buz toplarına dönüşür. Buz topları yeterince ağırlaştığında dolu olarak yeryüzüne iner.
Çiy: Hava soğuduğunda havanın içindeki su buharı yoğuşarak, toprağın, ağaç dallarının ve yaprakların üzerinde çiy adı verilen su damlacıklarını oluşturur.
Kırağı: Geceleri hava soğuduğunda havadaki su buharı çiye dönüşmeden doğrudan donar ve toprağın, dalların ve yaprakların üzerinde kırağı adı verilen beyaz bir tabaka oluşturur.
Sis: Soğuk olan yeryüzünün hemen üzerindeki havada bulunan su buharının yoğuşmasıyla sis olarak adlandırdığımız yeryüzü bulutları oluşur.
Hava olaylarını ve havanın nasıl olacağını yakından takip eden meslek grupları vardır. Pilot, kaptan, balıkçılar ve çiftçiler günlük işlerini yaparken hava durumuna göre hareket etmek zorunda olan meslek gruplarından bazılarıdır.
