9. Sınıf Omurgasız Hayvanlar Konu Anlatımı

Canlılar dünyasında binlerce türü barındıran, denizlerin derinliklerinden toprağın altına kadar birçok ortamda yaşayan, karmaşık yapılarıyla hayranlık uyandıran canlılar vardır: omurgasız hayvanlar.

Omurgasızlar, omurgaya sahip olmayan, yani omurga (omurilik) sistemi gelişmemiş olan hayvanlardır. Hayvanlar âleminin çok büyük bir kısmını oluşturan bu grup, süngerlerden böceklere, solucanlardan denizanasına kadar geniş bir çeşitliliğe sahiptir. Her biri kendine özgü yapılar, yaşam biçimleri ve savunma sistemleriyle dikkat çeker.

Bu konu kapsamında, omurgasız hayvanların temel özelliklerini, sınıflandırılmalarını ve yaşam ortamlarını öğreneceğiz. Hazırsan, omurgasızların ilginç ve rengârenk dünyasına birlikte göz atalım!

Omurgasız Hayvanlar

Omurgasızlar Hayvanların Özellikleri

• Omurgasız hayvanlar, vücutlarında omurga (iç iskelet) bulunmayan hayvanlardır.
• Tüm hayvan türlerinin yaklaşık %95’ini oluştururlar.
• Genellikle basit yapılı, ancak bazı türleri oldukça karmaşıktır.
• Çoğu soğukkanlı (ektoterm) canlılardır.

Süngerler (Porifera)

• En basit yapılı hayvanlardır.
• Genellikle denizlerde yaşarlar.
• Vücutlarında gerçek dokular yoktur.
• Hareketsizdirler, vücutlarındaki deliklerden su alarak besin filtrelerler.

Sınırsıcalar (Cnidaria)

• Vücutlarında gerçek doku ve sinir sistemi bulunur.
• Çoğu deniz canlısıdır (denizanası, mercan).
• Yakalayıcı hucre (knidosit) ile avlarını felç ederler.
• Çift katlı vücut yapısına sahiptirler.

Solucanlar

Üçe ayrılır:

• Yassı solucanlar (Platyhelminthes): Parazit türleri vardır (tenya).
• Yuvarlak solucanlar (Nematoda): Bazıları parazit, bazıları serbest yaşar (bağırsak kurdu).
• Halkalı solucanlar (Annelida): Gerçek vücut boşluğu vardır (toprak solucanı).

Yumuşakçalar (Mollusca)

• Vücutları yumuşaktır, bazılarında kabuk bulunur.
• Çoğu deniz canlısıdır (midye, salyangoz, ahtapot).
• Kalp ve damar sistemi bulunur.

E) Eklem Bacaklılar (Arthropoda)

• En fazla türe sahip omurgasız gruptur.
• Vücutları bölmelidir (segmentli).
• Dış iskelet (kitin) taşırlar.

Üçe ayrılır:

• Böcekler (insecta): Uçabilirler, antenleri vardır (karınca, sinek).
• Kabuklular (crustacea): Genelde suda yaşarlar (yengeç, karides).
• Örümcekler (arachnida): 8 bacağlıdır, antenleri yoktur.

Derisi Dikenliler (Echinodermata)

• Sadece denizlerde yaşarlar (deniz yıldızı, deniz kestanesi).
• Yetişkinlerinde iç iskelet bulunur.
• Vücutları radyal simetriye sahiptir.