Deprem Dalgası Konu Anlatımı
Merhaba arkadaşlar size bu yazımızda Fizik Konuları hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi sahibi olabilirsiniz. Deprem Dalgası Nedir? sorusunun cevabı aşağıda sizleri bekliyor
Deprem Dalgası
Yer kabuğunun içinde ani kaya kıvrılmaları ile açığa çıkan enerjinin dalgalar halinde yayılması sonucu yer sarsılmasına deprem denir.
Depremler, volkanlar, yeraltındaki patlamalar veya bir madendeki tünellerin çökmesi, deprem dalgaları ya da daha genel adıyla sismik dalgaların oluşmasına neden olur. Dört çeşit deprem dalgası vardır. Bu dalgaların hareket hızı birbirinden farklıdır. Ama tüm deprem dalgaları maddesel dalgalardır.
Cisim Dalgaları
Yer kabuğunun iç kısimlarındaki odak bölgesinden her yöne yayılan dalgalara cisim dalgaları adı verilir.
1. P dalgaları
2. S dalgaları olmak üzere iki çeşidi vardır.
P-dalgaları ile S-dalgaları yerkabuğunun içerisinde meydana geldiği için bu dalgalara cisim dalgaları denir.
P Dalgaları: Deprem odağından çevreye yayılan boyuna dalgalara P dalgaları denir.
» Sismografa (depremin şiddetini ölçen cihaz) ilk ulaşan ilk deprem dalgasıdır.
» Hızı, kabuğun yapısına göre 1,5 km/s ile 8 km/s arasında değişir.
» Yıkım etkileri düşüktür.
» Her ortamda (katı-sıvı-gaz) yayılırlar.
» Boyuna dalgalardır.
S Dalgaları: Deprem odağından çevreye yayılan enine dalgalara S dalgaları denir.
» Kayıtlara ikinci ulaşan dalgalardır.
» Hızı P dalgasının hızına göre değişirn ve yaklaşık 1 km/s ile 6,4 km/s arasındadır.
» Sadece katı kütlelerde hareket ederler.
» Enine dalgalardır.
Yüzey Dalgaları
Odağa en yakın yani merkez üssü olarak adlandırılan bölgeden yayılan dalgalara yüzey dalgaları denir.
Deprem dalgaları içerisınde en yavaş ilerleyen dalgalardır.
– Yüzey dalgaları dünyanın yüzeyi boyunca yayılır.
– P ve S dalgalarından sonra kayıtlara (sismograf) ulaşır.
– Yüzey dalgalarının oluşumları sırasında yer hareket ettiğinden etkisi büyük olur.
Yüzey dalgalarının;
1. Rayleigh dalgaları
2. Love dalgaları olmak üzere iki çeşidi vardır.
Rayleigh Dalgaları: Yeryüzünde okyanus üzerinde ilerleyen su dalgası gibi ilerleyen dalgalara rayleigh dalgası adı verilir. Deprem anında hissedilen sarsıntıların çoğu, diğer dalgalardan çok daha büyük enerji taşıyan bu Rayleigh dalgasından kaynaklanır.
Love Dalgaları: Yeri yatay düzlemde hareket ettiren yüzey dalgalarına Love dalgaları denir.
» Yüzey Dalgalarının en hızlısıdır.
» Yeri yatay düzlemde hareket ettirir.
» Yer yüzünde yarılmalara neden olur
10. Sınıf Dalgalar Konu Anlatımı Tıklayınız