Popülasyon Ekolojisi Konu Anlatımı
Merhaba arkadaşlar size bu yazımızda Biyoloji Konuları hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi sahibi olabilirsiniz. Popülasyon Ekolojisi Nedir? sorusunun cevabı aşağıda sizleri bekliyor…
Popülasyon Ekolojisi
Belirli bir bölgede yaşayan aynı türe ait bireylerin oluşturduğu topluluğa popülasyon denir. Her bir komünite çok sayıda popülasyondan oluşur. Bir ormandaki meşe ağaçları, bir şehirdeki insanlar birer popülasyon örneğidir. Popülasyonu oluşturan bireyler benzer çevre koşullarından etkilenir, bulundukları ortamın besin kaynaklarını ortak kullanırlar.
Popülasyonun yoğunluğu, büyüklüğü, dağılımı ve yaş dağılımı popülasyon dinamiğini meydana getirir.
Popülasyon Yoğunluğu
Birim alan ya da hacimdeki birey sayısına popülasyonun yoğunluğu denir.
Doğum ve ölüm oranı, içe ve dışa göçler popülasyon yoğunluğunu etkileyen faktörlerdir. Doğum ve içe göçler popülasyon yoğunluğunu arttırır. Ölüm ve dışa göçler popülasyon yoğunluğunu azaltır.
Popülasyona birim zamanda üreme sonucu katılan birey sayısına doğum oranı; popülasyondan birim zamanda ölüm sonucu ayrılan birey sayısına ise ölüm oranı denir.
Doğum ve ölüm oranı ölçüldüğünde elde edilen veriler, popülasyonun büyüklüğünün zaman içinde nasıl değişeceğini tahmin etmemizi sağlar.
<h3>Popülasyonun Büyüklüğü
Belirli bir zaman diliminde, popülasyonu oluşturan birey sayısı popülasyonun büyüklüğünü belirler. Uygun çevre şartlarının bulunduğu ortama yerleşen bir türün, ortamın uygunluğu derecesinde, sayısında artma veya azalma görülür. Çevre şartları ve biyotik faktörler popülasyonun büyüklüğünü denetler.
Popülasyonlar bulunduğu ortamda sınırsız çoğalamaz. Popülasyon büyüklüğünü rekabet, av-avcı ilişkisi, sıcaklık, yağış, besin v.b faktörler etkiler. Belirli özelliklere sahip bir yaşama ortamında bulunabilecek en fazla birey sayısı taşıma kapasitesini belirler.
Popülasyonda birey sayısı taşıma kapasitesine yaklaştıkça çevre direnci artar, popülasyonun büyüme hızı yavaşlar. Popülasyonun artışını engelleyen ekolojik faktörler çevre direncini oluşturur.
Belirli bir zamanda, popülasyonlarda görülen değişmeler büyüme eğrileri ile açıklanır.
Böcekler gibi hızlı çoğalma potansiyeline sahip bireylerden oluşan popülasyonlarda birey sayısı geometrik olarak artar. Bu tip popülasyonlarda “J”’ tipi büyüme eğrisi oluşur. Çevresel sınırlar nedeniyle bazı popülasyonlarda birey sayısı geometrik olarak artmaz. Bu tip popülasyonlarda “S” tipi büyüme eğrisi görülür.
S tipi büyüme eğrisinde başlangıçta birey sayısı az olduğundan popülasyondaki büyüme hızı yüksektir. Birey sayısı taşıma kapasitesine yaklaştıkça büyüme yavaşlar, doyma noktasına ulaşarak dengelenir.
Popülasyon Dağılımı
Bir popülasyondaki bireylerin belirli bir alandaki yerleşme biçimidir. Popülasyonu oluşturan bireyler temel olarak üç tip dağılım gösterir:
Rasgele dağılım: Çevrenin her köşesinde koşulların aynı olması ve rekabet eğilimi olmayan popülasyonlarda gözlenen dağılımdır. Popülasyonu oluşturan bireyler yaşam için en uygun alanı seçerler.
Düzenli dağılım: Doğada oldukça nadirdir. Zor çevresel şartlarda bireyler arasında yetersiz kaynaklar için rekabet söz konusuysa görülür. Bireyler birbirlerine nispeten eşit uzaklıkta bulunurlar.
Kümeli dağılım: Doğada en sık görülen dağılım biçimidir. Bireyler bir araya gelerek gruplar oluşturur. Örneğin bazı hayvan türleri belirli sayıda bireylerden oluşan gruplar (sürüler) oluşturacak şekilde bir araya gelirler. Doğada en sık görülen dağılım biçimidir. Bireyler bir araya gelerek gruplar oluşturur. Örneğin bazı hayvan türleri belirli sayıda bireylerden oluşan gruplar (sürüler) oluşturacak şekilde bir araya gelirler.
11. Sınıf Biyoloji Konuları için Tıklayınız
