Bölgesel ve Küresel Örgütler Konu Anlatımı
Merhaba arkadaşlar size bu yazımızda Coğrafya Konuları hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi sahibi olabilirsiniz. Bölgesel ve Küresel Örgütler Nedir? sorusunun cevabı aşağıda sizleri bekliyor…
Bölgesel ve Küresel Örgütler
Birleşmiş Milletler
24 Ekim 1945 yılında 51 ülkenin bir araya gelmesiyle New York’ta kurulmuştur.
İkinci Dünya Savaşı’nı kazanan ülkeler tarafından savaş sonunda ortaya çıkabilecek anlaşmazlıkları çözmek amacıyla kurulmuştur.
193 üyesi vardır. (Son üye olan ülke Güney Sudan’dır.)
Türkiye Birleşmiş Milletlerin kurucu üyeleri arasında yer almaktadır.
Genel kurul, genel sekterlik, güvelik konseyi, ekonomik ve sosyal konsey, uluslararası adalet divanı, vesayet konseyi Birleşmiş Milletler teşkilatının organlarıdır.
Fransa, Rusya, ABD, İngiltere ve Çin kararları veto etme hakkına sahiptir.
Genel sekreterlik Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın en üst idari organıdır.
NATO
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü olan NATO, 1949’da ABD, İngiltere, Kanada, Belçika, Hollanda, Fransa, İtalya, İzlanda, Danimarka, İsveç, Portekiz ve Lüksemburg tarafından kurulmuştur. Türkiye, Almanya, Yunanistan ve İspanya örgüte sonradan üye olmuştur. Merkezi Belçika’nın başkenti Brüksel’dedir.
Örgütün kuruluş amacı, sosyalist bloktan gelecek olan saldırılara ortak cevap vermektir. Antlaşma gereği, üye ülkelerden birine yapılacak saldırı, bütün üyelere yapılmış sayılacaktır.
NATO’nun en üst organı, Kuzey Atlantik Konseyi’dir. Konsey, üye ülkelerin temsilcilerinden oluşmaktadır. Haftada bir kez temsilciler, yılda bir kez başkanlar düzeyinde toplanmaktadır. Askerî Komite ise üye ülkelerin genelkurmay başkanlarının temsilcilerinden oluşmaktadır. Bu komite, yılda birkaç kez genelkurmay başkanları düzeyinde toplanmaktadır.
NATO’nun savunma bölgesi, üç komutanlıktan oluşmaktadır. Bunlar Atlantik Müttefik Yüksek Komutanlığı, Avrupa Müttefik Yüksek Komutanlığı ve Manş Müttefik Yüksek Komutanlığıdır.
PEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü)
1960 yılında Bağdat’ta kurulmuştur.
Petrol fiyatlarının ve üretim miktarlarının belirlenmesi amacıyla kurulmuştur.
Suudi Arabistan, Irak, İran, Venezuella, Kuveyt kurucu ülkelerdir.
Katar, Libya, Cezayir, Nijjerya, Endonezya, Gabon, Ekvator, Angolla, Birleşik Arap Emirlikleri sonradan katılan ülkelerdir.
OECD (İktisadi İş Birliği ve Gelişme Teşkilatı)
OECD, bir ekonomik örgüttür. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra 1948’de Avrupa’daki ekonomik sorunları çözmek için OEEC (Avrupa Ekonomik İş Birliği Örgütü) kurulmuştur. 1961’de ABD ve Kanada’nın da bu örgüte katılmasıyla örgütün adı OECD olmuştur.
Günümüzde 34 ülkenin üye olduğu bu örgüt üyelerine ekonomik büyüme, ticaret, yatırım, teknoloji ve yoksullukla mücadele konularında yardımcı olmaktadır.
ABD, Almanya, Avustralya, Avusturya, Belçika, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Japonya, Kanada, Kore, Lüksemburg, Macaristan, Meksika, Norveç, Polonya, Portekiz, Slovak, Slovenya, Şili, Türkiye, Yeni Zelanda ve Yunanistan bu örgütün üyeleridir.
Avrupa Birliği
Avrupa Birliğinin kuruluşu 1950’li yıllara dayanmaktadır. Bu örgüt, 1951’de Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu olarak Belçika, Almanya, Fransa, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya arasında imzalanan Paris Antlaşması ile kurulmuştur. 1957’de Roma Antlaşması’yla Avrupa ülkelerinin birleşmesi için başlatılan süreç doğrultusunda Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) kurulmuştur.
Bu kuruluş, sonraki süreçte Avrupa Birliği’ne dönüşmüştür. Avrupa Birliği’nin asıl kuruluşu, Maastricht (Masriht) diğer adıyla Avrupa Birliği Antlaşması ile 1993’te gerçekleştirilmiştir. Bu antlaşma ile 1999’a kadar parasal birliğin tamamlanmasına, Avrupa vatandaşlığının oluşturulmasına ve ortak güvenlik ile adalet ve içişlerinde iş birliği politikalarının meydana getirilmesine karar verilmiştir.