Bu yazımızda sizlere LGS Fen Bilimleri konusu olan aynı zamanda 8. sınıf konuları arasında yer alan Elektrik Enerjisinin Dönüşümü hakkında bilgilendireceğiz.

Elektrik Enerjisinin Dönüşümü

• Elektrik Enerjisinin Isı Enerjisine Dönüşmesi
• Elektrik Enerjisinin Işık Enerjisine Dönüşmesi
• Elektrik Enerjisinin Hareket Enerjisine Dönüşümü

Elektrik Enerjisinin Isı Enerjisine Dönüşmesi

Elektrik enerjisi direnci olan tellerden geçerken, ısı enerjisine dönüşür. Tungsten, nikel-krom gibi metallerin direnci yüksektir. Bu metallerin üzerinden elektrik enerjisi geçerken ısı enerjisi oluşur. Elektrik enerjisinin ısı enerjisine çeviren araçlarda rezistans bulunur. Fırın, ütü, saç kurutma makinesi, elektrik sobası, su ısıtıcısı, çamaşır ve bulaşık makinelerinde direnci fazla olan rezistans vardır.

Elektrik enerjisinin ısı enerjisine dönüşümüne etki eden faktörler:

-iletkenin direnci,
-akım miktarı,
-akımın geçiş süresidir.

İletkenin direnci: Direnç ne kadar fazla ise oluşacak ısı enerjisi de artacaktır. Telin direncinin artırılması için uzun, ince ve direnci fazla olan tel kullanılır.

Akım miktarı: İletken üzerinden geçen akım miktarı arttıkça, oluşan ısı da artar.

Akımın geçiş süresi: İletken üzerinden geçen akım ne kadar uzun süre geçerse elde edilecek ısı miktarı da artacaktır.

Elektrik Enerjisinin Işık Enerjisine Dönüşmesi

Elektrik enerjisinin ısı enerjisine dönüştürülmesiyle lamba çeşitleri evlerde, sokaklarda ve iş yerlerinde kullanılmaktadır. Halojen, cıvalı ve floresan gibi çeşitleri bulunan ampuller için de ısı enerjisi şarttır. Son yıllarda enerji tasarrufu sağlayan, led ve neon lambalar da elektrik ve ısı enerjisiyle çalışır.

Ampul: Sık kullanılan ısı kaynaklarının başında ampul gelir Isının iletkenliği için duy bağlantısı olmak zorundadır. Işığın çok daha kontrollü ve güvenli bir şekilde aktarılması için dış yüzeyinde cam yer alır. Enerji verimi son derece düşük olduğu için son yıllarda kullanım oranı düşmüştür. Yerine led ve neon lambalar tercih edilmektedir.

Led Lamba: Ana maddesi silikon olduğu için enerji verimi oldukça yüksektir. Yaydığı ışık gözü yormaz ve enerji tasarrufu sağlar. Hem dükkan ve mağazalarda hem de evlerde kullanım oranı yüksektir.

Elektrik Enerjisinin Hareket Enerjisine Dönüşümü

Günlük hayatımızda kullandığımız vantilatör, mikser, matkap, çamaşır makinesi, saç kurutma makinesi gibi aletler elektrik enerjisini hareket enerjisine çeviren aletlerdir. Bu aletlerin içerisinde bulunan elektrik motorları elektrik enerjisini hareket enerjisine çevirir.

Elektrik motorlarının içerisinde elektrik akımının etkisi ile mıknatıslık özelliği kazanan elektromıknatıs bulunur. Elektromıknatıslar üzerinden elektrik akımı geçtiğinde mıknatıslık özelliği kazanır ve elektrik enerjisinin hareket enerjisine dönüşümü gerçekleşir. Elektromıknatıslar telefon, kapı zili, hoparlör, hırsız alarmı ve birçok küçük ev aletlerinde kullanılmaktadır.

Elektrik enerjisinin hareket enerjisine dönüşümü temel alınarak geliştirilen aletlerden biri de robotlardır. Robotlar, çevresinde olanları algılayabilen, algıladıklarını yorumlayıp tepki verebilen makinelerdir. Operatör ya da bilgisayar yazılımı kontrolünde çalışan robotlar önceden programlanmış görevleri yerine getirir.

LGS Fen Bilimleri için Tıklayınız