6. Sınıf Öznel ve Nesnel Yargılı Cümleler Konu Anlatımı

6. sınıf Türkçe dersinde, öznel ve nesnel yargıları ayırt etmeyi öğreneceğiz. “Bence, bana göre” gibi ifadelerin kullanıldığı öznel cümlelerle, kişisel bakış açıları dile getirilirken; nesnel cümlelerle doğruluğu herkesçe kabul edilmiş bilgiler aktarılır. Günlük yaşamda bu iki yargı türünü doğru kullanmak, düşüncelerimizi daha net ve anlaşılır bir şekilde ifade etmemizi sağlar.

Öznel ve Nesnel Yargılı Cümleler

• Öznel Yargılar
• Nesnel Yargılar

Öznel Yargılar

Kişiden kişiye farklılık gösteren; kişisel görüş, yorum ve duyguları içeren, doğruluğu ya da yanlışlığı kanıtlanamayan, ölçülemeyen yargılar taşıyan cümlelere öznel yargılı cümleler (öznel yargı) denir.

Örnekler:

-Şiir yazmak romandan da öyküden de zordur. Şiir kısa ve kolay gibi görünür ama çok büyük dikkat ve özen ister.
-Yemek yemek, her insan için büyük bir keyiftir.
-Yazı yazmak, insanları her türlü dertten uzaklaştırır.
-Yaşadığımız acı tatlı olaylar, bizi hep olumlu yönde etkiler.
-Mavi rengi görünce gönlümüzde kuşlar uçuşur.

Öznel yargılı cümlelerde “bence, bana göre, ona göre” bir anlam vardır.

Nesnel Yargılar

Kişiden kişiye farklılık göstermeyen; kişisel görüş, yorum ve duyguları içermeyen; doğruluğu ya da yanlışlığı kanıtlanabilen, ölçülebilen kesin yargılar taşıyan cümlelere nesnel yargılı cümleler (nesnel yargı) denir.

Örnekler:

-Mart, nisan ve mayıs ilkbahar aylarıdır.
-Mustafa Kemal Atatürk, 1881 yılında, Selanik’te doğdu.
-Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.

Karşımıza çıkan cümlelerde verilen bilgiler yanlış dahi olsa, bu bilginin yanlışlığı kanıtlanabilir, ölçülebilir olduğu durumlarda bilginin doğruluğuna, yanlışlığına bakılmaksızın bu cümleler, nesnel yargılı cümle olarak kabul edilir.

Örnekler:

-Türkiye’nin en kalabalık şehri Kayseri’dir.

Bu cümlede verilen bilginin yanlışlığı nüfus sayımı sonuçlarına göre ispat edilebilir niteliktedir. Türkiye’nin en kalabalık şehri İstanbul’dur. Bilginin yanlışlığını ispat edebildiğimiz için cümle nesnel bir anlatım taşır.

Örnek Soru-1:

Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir başkası tarafından farklı bir şekilde ifade edilebilir?

A) Güneş, en büyük ısı ve ışık kaynağıdır.
B) Bir gün 24 saattir.
C) Ay’da hayat yoktur.
D) Şiir, en güzel yaşam biçimidir

Örnek Soru-2:

Aşağıdaki cümlelerden hangisinin başına “Bence” yazılması uygun olmaz?

A)  yoğurt ve tereyağı sütten yapılır.
B) gitar çalmak daha eğlencelidir.
C) sokağımıza yeni bir park açılmalıdır.
D) bu kazak sana hiç yakışmamış.

Örnek Soru-3:

Aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı nesnel bir yargı olamaz?

A) Hangi aylar otuz bir gün sürer?
B) Bir yılda kaç mevsim vardır?
C) Gece ile gündüz nasıl oluşur?
D) Hangi günler markete gidersiniz?