4. Sınıf Yer Kabuğu ve Dünya’mızın Hareketleri Konu Anlatımı

Dünya’nın yapısını oluşturan kayaçları tanıyacak, Fosillerin oluşumu hakkında bilgi sahibi olacak, Dünya’nın hareketlerini ve bunların sonuçlarını kavrayacağız. 4. Sınıf Yer Kabuğu ve Dünya’mızın Hareketleri Konu Anlatımı, 4. Sınıf Yer Kabuğu ve Dünya’mızın Hareketleri Konu Anlatımı

Yer Kabuğu ve Dünya’mızın Hareketleri

• Yer Kabuğunun Yapısı
• Dünya’mızın Hareketleri

Yer Kabuğunun Yapısı

Dünya’mızın; ağır küre, ateş küre, taş küre, su küre ve hava küre gibi çeşitli katmanlardan oluşur.

Hava Küre (Atmosfer): Hava olaylarının tümü atmosferde olur. Oksijen, azot, karbondioksit gibi gazlar ve su buharından oluşur. Taş küre ve su küre ile temas halindedir.

Su Küre:Bazı canlıların yaşam alanıdır. Göller, denizler, akarsular, yer altı suları su küreyi oluşturur. Dünya yüzeyinin yaklaşık dörtte üçü su küreden oluşur.

Taş Küre (Yer Kabuğu): Üzerinde yaşadığımız tabakadır. Kayaçlardan oluşur. Derinlere inildikçe sıcaklık artar. Yer kabuğu olarak da bilinir.

Ateş Küre (Magma):Erimiş halde sıcak sıvı (magma) ateş küreyi oluşturur. Manto olarak da bilinir.

Ağır Küre (Çekirdek, Barisfer): Dünya’nın merkezinde bulunur. Ağır metallerden oluşmuştur. En sıcak, en kalın ve en ağır katmandır. Katı halde bulunur. Diğer ismi çekirdektir.

Kayaçlar

Bir veya birden fazla mineralin bir araya gelerek doğal olarak oluşturduğu kütlelere kayaç adı verilir.
Yer kabuğunun kara tabakası kayaçlardan oluşur. Kayaçlar içerdikleri minerallere göre sert ya da yumuşak olabilir.

Kayaçlar; rüzgâr, su, sıcaklık gibi etmenlerle parçalanarak toprağı meydana getirir. Toprak, çeşitli bitki ve hayvanların üzerinde yaşadığı bir ortamdır. Kayaçların içerdiği maddelere göre toprağın yapısı da değişebilir.

Kayaçlar çeşitli özellikte olmaları sayesinde farklı amaçlar için kullanılabilir. Ekonomik değeri olan kayaçlara maden adı verilir.

Madenler, maden ocaklarında birtakım yöntemlerle yer kabuğundan çıkarılıp işlenerek ham madde olarak kullanılabilir.

Dünya’mızın Hareketleri

Dünya’mızın dönme ve dolanma olmak üzere iki hareketi vardır. Dönme hareketi Dünya’nın kendi etrafında bir kez dönmesi olayıdır. Bu olay batıdan doğuya doğru gerçekleşir. Dolanma hareketi ise Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesinde bir tur dolanması olayıdır. Dünya’mız aynı anda hem dönme hem dolanma hareketi yapar. Ancak bu hareketlerin tamamlanma süreleri farklıdır. Bu iki olayın sonuçları da farklıdır.

Dünyamızın dönme hareketinin sonucu olarak gece ve gündüz, dolanma hareketinin sonucunda ise mevsimler meydana gelir.

Dünya’mız kendi etrafında dönme hareketini gerçekleştirirken belli bir yörüngede belli bir hızla döner. Dünya’nın bir tarafı Güneş’e bakarken diğer tarafı Güneş’i göremez.

Dünyanın kendi etrafında dönüşünü 24 saati tamamlar. Bu süre bir gün olarak ifade edilir. Bir gün içerisindeki gece ve gündüz süreleri, Dünya’nın bölgelerine göre farklılık gösterebilir. Bazı bölgelerde geceler daha uzun, bazılarında ise daha kısadır.

Dünya dönerken Güneş’in konumu gün içerisinde değişir. Bunun sonucunda Güneş ışınları Dünya’ya farklı açılarda gelir. Gün içerisinde gölge boylarının değişkenlik göstermesinin nedeni budur.

Dünya üzerinde nerede olursak olalım Güneş hep aynı taraftan doğar. Çünkü Dünya, hep aynı
yöne doğru dönmektedir. Dünya’nın bu özelliği sayesinde, yönler ortaya çıkmıştır. Güneş’in doğ-
duğu yön daima doğu, battığı yön ise daima batıyı gösterir.

Sağ kolumuzu Güneş’in doğduğu yöne doğru uzattığımızda, sağ kolumuzun olduğu yön doğuyu, sol kolumuzun olduğu yön batıyı, önümüz kuzeyi arkamız ise güneyi gösterir.

Dünya’nın Güneş etrafındaki dolanımı 365 gün 6 saatte tamamlanır. Bu süre 1 yıl olarak adlandırılır. Dünya bu yörüngede ilerlerken bazen Güneş’e yaklaşır bazen de Güneş’ten uzaklaşır. Bu sırada Güneş ışınları Dünya’nın farklı bölgelerine farklı zamanlarda farklı açılarla gelmektedir. Bu durum gölge uzunluğu ve sıcaklığın farklı olmasına neden olur.

Dünya’nın Güneş etrafındaki dolanımının sonuçlarından biri de mevsimlerin oluşumudur. Mevsim değişikliklerinde hava sıcaklığı ve yağış miktarı değişebilir. Bunun sonucunda topraktan farklı ürünler elde edilir ve besin çeşitliliği artar.