6. Sınıf Yeni Yurt Anadolu Konu Anlatımı
6. sınıf konu anlatımları. 6. sınıf Tarihe Yolculuk Konu Anlatımı. 6. sınıf sosyal Bilgiler, 6. sınıf sosyal Bilgiler konu anlatımı, 6. sınıf Tarihe Yolculuk Konu Anlatımı işte yazımızda.
Yeni Yurt Anadolu
Büyük Selçuklu Devleti (1040-1157)
Dandanakan Savaşı (1040) ile kurulan Büyük Selçuklu Devleti, Türkmenlerin yurt bulmak amacıyla sığındığı bir ülke hâline geldi. Tuğrul Bey, kardeşi Çağrı Bey’in yaptığı keşif seferleri ile Anadolu hakkında bilgi sahibi oldu ve Türkmenlere yeni yurt bulmak amacıyla komutanlarını Anadolu’nun fethi için görevlendirdi.
Tuğrul Bey;
– Yeni otlak ve verimli araziler bulmak
– Halkını rahat yaşatmak
– Cihan hakimiyeti
gibi sebeplerden ötürü Anadolu’ya akınlar düzenlemeye başladı. Bu akınları durdurmak isteyen Bizans devleti, Erzurum’un Pasinler ovasında Büyük Selçuklu Devleti’yle Pasinler Savaşı’nı (1048) başlattı.
Bu savaş sonucunda;
– Büyük Selçuklu devletinin zaferiyle sonuçlandı.
– Van’dan Trabzon’a kadar olan yerler alındı.
– Bizans ile yapılan ilk savaş olup, Anadolu’ya yerleşmede tarihi bir adım atılmış oldu.
Sultan Alparslan Dönemi (1063-1072)
Tuğrul Bey’in ölümü ile Büyük Selçukluların başına Alparslan geçti. Bizans İmparatoru Romen Diyojen Türkleri Anadolu’dan atıp bütün İslam ülkelerini ele geçirmek için dönemin en güçlü ordularından birini oluşturarak harekete geçti. Bu sırada Mısır Seferi’ne gitmekte olan Alparslan ise seferden vazgeçerek hızlıca Malazgirt’e yöneldi.
Böylece 1071 yılında iki ordu Malazgirt Ovası’nda karşılaştı.
Savaş sırasında Bizans ordusu içerisinde bulunan Oğuz, Peçenek gibi Türk boylarından askerlerin taraf değiştirmesi Selçuklu ordusuna avantaj sağladı. Selçuklu ordusunun “hilal taktiğini” başarıyla uygulaması savaşın kazanılmasında etkili oldu.
Malazgirt Savaşı’nın Önemi:
– Anadolu’nun kapısı Türklere açıldı.
– Anadolu’da Türk tarihi başladı.
– Bizans Avrupa’dan yardım isteyerek Haçlı ordusu ile Türkleri Anadolu’dan atmak istedi.
Esir alınan Bizans komutanı Romen Diyojen Alparslan’a verdiği vergi sözünü tutmayınca Anadolu fethedilmiştir ve böylelikle Anadolu’da Birinci Beylikler Dönemi başlamıştır.
Sultan Alparslan’ın ölümü üzerine oğlu Melikşah tahta geçti ve bu dönem devletin en parlak ve güçlü dönemi oldu. Sultan Sencer döneminde Karahitaylarla yapılan Katvan Savaşı’ında Büyük Selçuklu Devleti yenildi ve yıkılma sürecine girdi.
Nizamülmülk
Sultan Alparslan ve oğlu Melikşah döneminde görev yapmış ünlü Selçuklu veziridir. Toprak yönetimi, ordu düzeni ve hukuk alanında değerli çalışmaları ile devlet nizamı (düzeni) sağlamıştır.
– Devlet düzenini sağlamıştır
– Bağdat’ta Nizamiye Medreseleri’ni açmıştır (Eğitim alanı)
– Siyaset ve adalet konularını ele alan ünlü eseri “Siyasetname” dir
Anadolu’da Kurulan İlk Türk Beylikleri
Saltuklular (1072-1202)
Ebulkasım Saltuk tarafından Erzurum ve çevresinde kuruldu. Ermeni ve Gürcülerle mücadele ederek Türklerin Anadolu’ya yerleşmesini sağladı. Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliğidir. Günümüze kadar gelen Saltuklu eserleri; Erzurum Kale Camisi, Mama Hatun Külliyesi ve Emir Saltuk Türbesi’dir.
Danişmentliler (1080-1178)
Danişment Ahmet Gazi tarafından Sivas, Tokat, Kayseri, Amasya, Malatya ve çevresinde kurulmuştur. Anadolu’da kurulan ilk Türk beylikleri içerisinde en güçlü beyliktir. Tokat Niksar’da bulunan
Yağıbasan Medresesi Anadolu’daki ilk medresedir.
Mengücekliler (1080-1228)
Emir Mengücek tarafından Erzincan, Kemah, Divriği ve Karahisar’da kurulan Türk beyliğidir. Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası en önemli eserleridir. Sivas Divriği’de bulunan bu tarihî eser UNESCO tarafından 1985 yılında Dünya Miras Listesi’ne alınmıştır. Divriği Ulu Cami, Anadolu’daki ilk külliyedir.
Artuklular (1102-1409)
Alparslan’ın komutanı Artuk Bey’in torunları tarafından Harput, Diyarbakır, Mardin ve çevresinde kurulmuştur. Üç kola ayrılan beylikten kalan eserler Malabadi Köprüsü (Diyarbakır), Mardin Hatuniye Medresesi, Diyarbakır Ulu Camidir.
Çaka Beyliği (1081-1093)
Çaka Bey tarafından İzmir ve çevresinde kurulmuştur. Denizcilikle uğraşan ilk beyliktir. Çaka Bey de ilk Türk denizcisidir. Anadolu’yu imar eden beylikler, Türk İslam kültürünü Anadolu’ya taşımışlar ve yaptıkları mimari
eserlerle Anadolu’nun Türkleşmesine ve İslamlaşmasına katkıda bulunmuşlardır. Anadolu’daki küçük yerleşim yerlerini büyük Türk şehirleri hâline getirmişlerdir. Başta Bizans ve Haçlılar olmak üzere Türk yurdunu saldırılara karşı korumuşlardır.
Türkiye (Anadolu) Selçuklu Devleti (1077-1308)
Türkiye Selçuklu Devleti Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulan beyliklerden birisidir. Kutalmışoğlu Süleyman Şah, 1077 yılında İznik’i alıp başkent yaparak Türkiye Selçuklu Devletini kurdu.
Türkiye Selçuklu Devleti adaletli ve hoşgörülü yönetim anlayışı sayesinde kısa zamanda diğer Türk beyliklerini de bünyesine katarak Anadolu siyasi birliğini sağladı.
I. KILIÇ ARSLAN (1092-1107)
Batıdan gelen I. Haçlı Seferi’ne karşı koymaya çalıştı. Anadolu Türk siyasi birliğini kurmak için mücadele etti. Çaka Beyliği’ne son verdi.
I. İZZETTİN MESUD (1116-1155)
II. Haçlı Seferi’nde Haçlı ordusunu ağır bir yenilgiye uğrattı. Sultan Mesud Dönemi’ne kadar Anadolu, Romalılar ülkesi anlamına gelen Romania adıyla anılırdı. Bu dönemle birlikte Anadolu Türkiye olarak anılmaya başladı.
II. KILIÇ ARSLAN (1155-1192)
Danişmendliler’in egemenliğine son vererek Anadolu’da Türk birliğini kurma yolunda büyük adım attı. Miryokefalon Savaşı’nda Bizans’ı yenerek Anadolu’nun Türk yurdu olmasını kesinleştirdi.
I. GIYASEDDİN KEYHÜSREV (1192-1211)
2 kez tahta geçen I. Gıyasettin Keyhüsrev, Samsun’u Rum tehditlerinden kurtararak uluslararası Karadeniz ticaret yolunun güvenliğini sağladı. Avrupa ve Mısır’dan gelen ticaret gemilerinin uğrak yeri olan Antalya’yı fethetti. Böylece Selçuklular, Avrupalılarla ticari ilişkilere girip anlaşmalar yaptılar.
I. İZZEDDİN KEYKAVUS (1211-1220)
Kıbrıs kralı ile ticari anlaşmalar imzaladı. Deniz ticaretini daha da geliştirmek için Sinop’u fethetti.
Haçlı Seferleri
– Bizans, Anadolu’da Türklerin akınlarını bir türlü durduramıyordu. Türklerin ilerleyişi çok hızlı olduğu için İstanbul’un hatta Avrupa’nın güvenliği tehlikede idi. Bu durum sadece Bizans’ı olumsuz etkilemedi, Avrupa’daki diğer devletlerin de tedirgin olmasına sebep oldu.
– Bizans’ın Anadolu’daki Türk akınlarına karşı Avrupalı devletlerle birlikte hareket etmesi gerekiyordu. Büyük bir ordu hazırlamak isteyen Bizans imparatoru, Katolik kilisesinin başında bulunan Papa II. Urban’dan yardım istedi. Böylece Avrupa’daki farklı milletlerden bir araya gelen haçlı ordusu oluşturuldu.
– Sekiz kez düzenlenen Haçlı Seferlerinden ilk dört sefer günümüz Türkiye sınırları üzerinden gerçekleştiği için Türkiye tarihi açısından önemlidir. Bu seferlere katılanların elbiselerinin ve kalkanlarının üzerinde Haç işareti olduğu için bunlara Haçlı denilmiştir.
Haçlı Seferlerinin Nedenleri
Dini Nedenler
– Papa’nın sefere katılanları Müslümanlara karşı kışkırtarak onların günahlarını affedeceğini söylemesi
Siyasi Nedenler
– Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan atmak için yardım istemesi
– Türk-İslam ilerleyişini durdurmak
Ekonomik Nedenler
– Avrupa’nın yoksulluk içinde olması
– Doğunun zenginliğini ele geçirmek
Birinci Haçlı Seferi: Haçlıların en başarılı olduğu seferdir. Bu seferde Haçlılar İznik, Kudüs, Urfa ve Antakya
gibi kutsal kabul ettikleri yerleri almışlardır. Türkiye Selçuklu Devleti, başkentini Konya’ya taşımak zorunda kalmıştır.
İkinci Haçlı Seferi: Urfa’nın Müslümanlar tarafından geri alınması üzerine düzenlenmiştir. Sultan Mesud
Haçlı ordusunu mağlup etmiştir.
Üçüncü Haçlı Seferi: Eyyübi Devleti Sultanı Selahaddin Eyyubi’nin Kudüs’ü alması üzerine düzenlenmiştir.
Haçlılar başarılı olamamışlardır.
Dördüncü Haçlı Seferi: Selahaddin Eyyübi’nin ölmesi üzerine ortaya çıkan taht kavgalarından yararlanmak için
düzenlenmiştir. Fakat Haçlılar Kudüs’ü geri almak yerine İstanbul’u işgal etmişlerdir.
Haçlı Seferlerinin Sonuçları
Yaklaşık 200 yıl süren Haçlı Seferlerinin dinî, siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda birçok sonucu oldu.
Dinî Sonuçlar
– Avrupa’da kilise ve din adamlarına olan güven sarsıldı.
– Kaynağını dinden alan skolastik düşünce zayıflamaya başladı.
Siyasi Sonuçlar
– Uzun süren savaşlar, Türklerin Avrupa yönünde ilerlemelerini geciktirdi.
– Bizans Devleti bir süre Türklerin siyasi baskısından kurtuldu.
– Avrupa’da derebeylik yönetimini zayıfladı. Bu durum kralların güçlenmesine neden oldu.
Ekonomik Sonuçlar
– Avrupa devletleriyle doğu ülkeleri arasında ticari ilişkiler gelişti. Akdeniz limanları önem kazandı.
– Avrupa’da hayat standardı yükseldi.
– Hristiyanlar Müslümanlardan birçok yeni ürün öğrendi. Barut, pusula, kâğıt, yel değirmeni, ipek işleri, şeker, incir ve kayısı gibi meyveler bunlar arasında yer alır.
Sosyal ve Kültürel Sonuçlar
– Ticaretle uğraşan burjuva sınıfı zenginleşerek güçlenmeye başladı.
– Avrupalılar İslam medeniyetini yakından tanıdılar.
– Derebeylik sisteminin zayıflamasıyla halk arasındaki sınıf farklılıkları büyük ölçüde ortadan kalktı ve sosyal yapıda önemli gelişmeler yaşanmaya başlandı.
