KPSS Ortaöğretim Duraklama Dönemi’ndeki İç İsyanlar Konu Anlatımı
KPSS Duraklama Dönemi’ndeki İç İsyanlar Konu Anlatımı, KPSS Ortaöğretim Tarih Konu Anlatımı, KPSS Konu Anlatımı, KPSS Ortaöğretim Konu Anlatımı, Duraklama Dönemi’ndeki İç İsyanlar Konu Anlatımı, Duraklama Dönemi’ndeki İç İsyanlar Konu Anlatımı
Duraklama Dönemi’ndeki İç İsyanlar
İstanbul (Merkez) İsyanları
Nedenleri
– Devşirme Sistemi’nin bozulması ile Yeniçeri Ocağına askerlikle ilgisi olmayan insanların alınması ve yeniçerilerin askerlik dışı işlerle uğraşmaya başlamaları
– Kapıkulu askerlerinin maaşlarının düzenli olarak ödenmemesi
– Yeniçerilere ödenen cülus bahşişlerinin düşük ayarlı paralarla verilmesi ya da zamanında ödenmemesi
– Bazı devlet adamları tarafından yeniçerilerin kışkırtılması
– Merkez İsyanları’nın en önemlisi II. Osman’a karsı çıkmış, Yeniçeri Ocağını kaldırma düşüncesi nedeniyle II. Osman, yeniçeriler tarafından öldürülmüştür.
– IV. Mehmet zamanında da isyan eden yeniçeriler suçlu gördükleri 36 devlet adamının idamını istemişlerdir. Bu isyanda öldürülenler, çınar ağaçlarına asıldığı için bu olaya tarihte Çınar Olayı ya da Vakayı Vakvakiye denilmiştir.
Sonuçları
– Yeniçerilerin gücü artmıştır.
– Devlet ve toplumsal düzen bozulmuştur.
– Yapılan ıslahatlar sonuçsuz kalmıştır.
Celali (Anadolu) İsyanları
– Celâli İsyanları, Yavuz Sultan Selim Dönemi’nde başlamıştır. Bu isyanların, Celâli İsyanları olarak adlandırılması Tokat ve çevresinde isyan eden Bozoklu Celâl’den gelmektedir
Nedenleri
– Uzun süren Osmanlı- Avusturya ve Osmanlı İran savaşlarının gelirleri azaltması
– Osmanlı Devleti’nin ekonomisinin zayıflaması
– Tımar sisteminin bozulması
– Vergilerin yükseltilmesi
– İltizam sistemiyle istenilen sonuca ulaşılamaması
– Eski askerlerin eşkıyalık faaliyetlerine yönelmesi
Sonuçları
– İsyanların bastırılmasında şiddet ve baskı uygulandığı için sağlanan huzur uzun ömürlü olmamıştır.
– Sosyal açıdan bakıldığında Anadolu’da birçok insan hayatını kaybetmiş, köyler boşalmıştır.
– Halkın can ve mal güvenliği isyanlar boyunca tehlike altına girmiştir.
– İsyanlardan dolayı tarımsal ve hayvansal üretim düşmüş, işsizlik artmıştır.
– Köylerden şehirlere yapılan göçler sebebiyle kırsal nüfus azalmıştır.
– Göç, şehir hayatında yeni sorunları doğurmuştur.
– Ekonomik açıdan ise vergilerin düzenli toplanamayışı Osmanlı ekonomisini zayıflatmıştır.
Eyalet İsyanları
XVII. yüzyilda merkezi otoritenin bozulmasıyla birlikte Anadolu ve Rumeli gibi merkez topraklarının dışındaki eyaletlerde (Eflak, Boğdan, Yemen, Bağdat, Basra, Kırım, Trablusgarp) isyanlar yaşanmıştır.
Bazen yerel yöneticiler bazen de yönetimden şikâyeti olanlar isyan çıkarmışlardır. Erzurum Valisi Abaza Mehmet Paşa, Sivas Valisi Vardar Ali Paşa’nın isyanları örnek olarak verilebilir.