KPSS Ortaöğretim Atatürk İlkeleri Konu Anlatımı
KPSS İnkılap Tarihi Konu Anlatımı, KPSS Ortaöğretim Tarih Konu Anlatımı, KPSS Konu Anlatımı, KPSS Ortaöğretim Konu Anlatımı, İnkılap Tarihi Konu Anlatımı, İnkılap Tarihi Konu Anlatımı
Atatürk İlkeleri
Atatürkçülük
Türk milletinin tam bağımsızlığa. huzura sahip olması, devletin ulus hâkimiyetine uygun yönetilmesi, aklın ve
bilimin rehberliğinde Türk toplumunun muasır medeniyetler seviyesine çıkabilmesi amacı ile esasları Atatürk tarafından belirlenen devlet, ekonomi ve fikir hayatına ilişkin düşünce ilkelerine Atatürkçülük denir.
Atatürkçülüğün Özellikleri
– Tam bağımsızlığı savunur.
– Milli egemenlikten yanadır.
– Çağdaşlaşmayı hedefler.
– Özgür düşünceyi ve insan onurunu temel alır.
– Temelinde milli kültür ve evrensel değerler vardır.
– Aklin ve bilimin rehberliğinde hareket eder.
– Kendine özgü bir yapıdadır.
– Türk milletinin yapısına uygundur.
Atatürk İlkelerinin Amaçları
– Türk milletinin huzurunu ve mutluluğunu sağlamak
– Türk kültürünü milli bir anlayışla çağdaş medeniyet düzeyinin üzerine çıkarmak
– Milli egemenlik esasına dayanan demokrasi anlayışı içinde uygar bir toplum oluşturmak
– Milli birlik ve beraberlik içerisinde güçlü bir Türkiye meydana getirmek
Atatürk İlkelerinin Ortak Yönleri
– Tüm ilkeler toplumun ihtiyaçlarından doğmuştur.
– İlkeler “Türk milliyetçiliği” esasına dayanır.
– İlkeler bir bütündür.
– İlkelerin yabancı siyasal akımlarla ilgisi yoktur.
– İlkeler dinamik bir yapıya sahiptir.
– İlkeler Türk milletinin gerçeğidir.
Atatürk İlkeleri
Atatürk İlkelerinin Amaçları
– Türk milletinin huzurunu ve mutluluğunu sağlamak,
– Türk kültürünü milli bir anlayışla çağdaş medeniyet düzeyinin üzerine çıkarmak,
– Milli egemenlik esasına dayanan demokrasi anlayışı içinde uygar bir toplum oluşturmak,
– Milli birlik ve beraberlik içerisinde güçlü bir Türkiye meydana getirmek.
Cumhuriyetçilik
– Cumhuriyet, halkın seçtiği temsilcilerle egemenliği elinde tuttuğu yönetim şeklidir.
– Cumhuriyetçilik ilkesine göre, egemenlik kayıtsız şartsız millete aittir. Yani, millet iradesi devlet idaresinde hakim olmalıdır.
– Laiklikle beraber ödün verilmeyen iki temel ilkeden biridir.
– Bu ilke devletin temel yapısını ve biçimini belirler.
– Cumhuriyetçilik ilkesi monarşiye, saltanata, oligarşiye ve teokrasiye karşıdır.
– Cumhuriyetçilik ilkesi Mustafa Kemal tarafından partiler üstü görülmüş ve siyasi tartışmaların uzağında tutulmuştur.
– Cumhuriyetçilik ilkesi çoğulculuktan yanadır. Halkın her kesiminin eşit şekilde yönetimde yer almasını savunur. Bu yönü halkçılık ilkesi ile ilgilidir.
– Cumhuriyetçilik ilkesi teokrasiye karşıdır. Bu özelliği de laiklik ilkesi ile ilgilidir.
Cumhuriyet İlkesi Amacıyla Gerçekleştirilen Atatürk İnkılapları
* TBMM’nin açılması (23 Nisan 1920)
* Saltanatın kaldırılması (1 Kasım 1922)
* Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)
* Siyasal partilerin kurulması
* 1921 ve 1924 Anayasalarının hazırlanması
* Kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması (5 Aralık 1934)
* Ordunun siyasetten ayrılması
Laiklik
– Laiklik , kelime anlamı olarak din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasıdır.
– Atatürk İlkleri arasında yer alan Laiklik ilkesi, bireylerin din, ibadet ve vicdan özgürlüğünün sağlanmasını ifade etmektedir.
– Bunun yanı sıra, devleti oluşturan düzenin ve kurallarının dine değil de bilime, akla dayandırılmasıdır.
– Burada dine bir kısıtlama söz konusu değildir. Tam tersine, bireyin din özgürlüğünü yaşaması amaçlanmaktadır.
– Aynı zamanda Laiklik, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda Laiklik değiştirilmez maddeler arasındadır. Bu sayede vatandaşların din ve ibadet özgürlükleri garanti altına alınmıştır.
Laiklik İlkesi Amacıyla Gerçekleştirilen Atatürk İnkılapları
* Saltanatın kaldırılması
* Cumhuriyetin ilanı
* Halifeliğin kaldırılması
* Şeriye ve Evkaf Vekaletinin kaldırılması
* Tevhid-i Tedrisat kanunu
* Tekke ,zaviye ve türbelerin kapatılması
* Medeni Kanunun kabulü
* Şapka inkılabının yapılması
* 1924 Anayasasından Devletin dini İslam dır maddesinin çıkarılması.
* 1924 Anayasasına laiklik ilkesinin girmesi
* Milletvekillerinin yemin şeklinin değiştirilmesi
* Maarif Teşkilatı hakkındaki kanunun kabulü
* Medreselerin kapatılması
* Kılık Kıyafet Kanununun kabulü (Peçe ve Çarşaf giyilmesinin yasaklanması)
Milliyetçilik
– Atatürk’ün milliyetçilik anlayışı ile yeni kurulan devlet, çağdaş uygarlık yolunda kısa zamanda büyük bir gelişme kaydetmiştir.
– Türk milliyetçiliği ile siyaset, kültürel ve ülke birliğine dayanan birliktelik tesis edilmiştir.
– Milli kültürün gelişmesi için dil, tarih vb. alanlarda kurumlar oluşturulmuştur.
– Atatürk’ün milliyetçilik anlayışı doğrultusunda, dış politikada barışçı bir hedefi öngörmüş, saldırgan ve yayılmacı amaçları reddetmiş ve daha gerçekçi bir siyaset takip edilmiştir.
– Atatürk milliyetçiliği, gerek bağımsız, gerekse başka devletlerin uyruğu olarak yaşayan bütün Türkleri derin bir kardeşlik duygusuyla candan sevmek ve onların refah ve gelişmesini candan dilemekle birlikte, siyasal sınır olarak Türkiye Cumhuriyeti sınırlarını tanır.
Milliyetçilik İlkesi Amacıyla Gerçekleştirilen Atatürk İnkılapları
* Yeni Türk Devletinin kurulması
* Türk Tarih Kurumunun kurulması
* Türk Dil Kurumunun kurulması
* İzmir İktisat Kongresinin toplanması
* Milli bir Türk devletinin kurulması
* TBMM’nin açılması
* Kapitülasyonların kaldırılması
* Kabotaj Kanununun çıkarılması
* Yeni Türk harflerinin kabul edilmesi
* Okullarda derslerin Türkçe okutulması
* Yabancıların kurduğu bazı işletmelerin millileştirilmesi
* Türk Parasını Koruma Kanununun çıkarılması
Halkçılık
Halkçılık ilkesi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kalkınmada, yönetimde, ulus ve devlet imkanlarının vatandaşlar üzerinde kullanılmasını amaç edinmektedir. Kısaca belirtmek gerekirse, ülke sınırları içerisinde yaşayan farklı sosyal grupların refahını artırma amacını gütmektedir. Halkçılık, bütün millet bireylerinin birbiri karşısında eşit olması gerçeğine dayanır. Halk eşitliği ön plan tutulmaktadır. Milliyetçilik ve Cumhuriyetçilik ilkesi, bir nevi Halkçılık ilkesini ortaya çıkarmıştır.
Halkçılık İlkesi Amacıyla Gerçekleştirilen Atatürk İnkılapları
* Cumhuriyetin İlanı
* Kılık-Kıyafet Kanununun Kabulü
* Aşar Vergisinin kaldırılması
* Medeni Kanunun kabulü
* Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi
* Soyadı kanunu
* Yeni Türk Harflerinin Kabulü
* İlköğretimin zorunlu hale getirilmesi
* Millet mekteplerinin açılması
* Sosyal hizmet kurumları ve sağlık örgütlerinin kurulması (Çocuk Esirgeme Kurumunun açılması, devlet hastanelerinin açılması, dispanserlerin açılması, Kızılayın güçlendirilmesi)
* Devlet Demir Yollarının kurulması
Devletçilik
– Ülkenin genel ekonomik faaliyetlerinin düzenlenmesi ve özel sektörün girmek istemediği veya yetersiz kaldığı ya da ulusal çıkarların gerekli kıldığı alanlara girmesini öngörür.
– Atatürk’ün devletçilik ilkesi; Türk toplumunun ulaşmak istediği çağdaş ve modern bir düzen için gerekli olan ekonominin güçlendirilmesi ve ulusallaştırılmasıdır.
– Devletçilik ilkesine göre, devlet ekonomiyle ilgili olarak doğrudan doğruya müdahale yapabilir.
– Ekonomik teşebbüsler sadece devlet tarafından yapılmayacak, özel teşebbüslere izin verilecek fakat hiçbir özel teşebbüs devlet kontrolünden ve teftişinden çıkamayacak.
– Mustafa Kemal Atatürk’ün ”ulusal ekonomiyi, sağlam temeller üzerine oturtma amacına yönelik olarak ve İktisaden zayıf bir ulus, fakirlik ve sefaletten kurtulamaz. Toplumsal ve siyasi felaketten yakasını kurtaramaz.” felsefesine dayalı olarak Atatürk İlkeleri arasında yerini almış olan ilkedir.
– Atatürk bu ilkenin amacını “Bizim güttüğümüz “devletçilik” bireysel çalışma ve etkinliği esas tutmakla beraber, mümkün olduğu kadar az zaman içinde ulusu refaha, ülkeyi bayındırlığa eriştirmek için, ulusun genel ve yüksek yararlarının gerektirdiği işlerde özellikle ekonomik alanlarda, devleti fiilen ilgilendirmektir.” diyerek açıklamaktadır.
Devletçilik İlkesi Amacıyla Gerçekleştirilen Atatürk İnkılapları
* Birinci ve ikinci Beş Yıllık Kalkınma Planlarının hazırlanması ve uygulamaya konulması
* Etibankın kurulması
* Denizbankın kurulması
* Sümerbankın kurulması
* Milli Koruma Kanununun çıkarılması
* Özel girişimcilere ait kurumların millileştirilmesi
İnkılapçılık
– İnkılapçılık; en genel şekli ile işlevini kaybetmiş olan eski kurumları ortadan kaldırmak ve bunların yerine dinamik, çağdaş kurumlar açmak şeklinde tanımlanabilir.
– İnkılapçılık, aynı zamanda ileriye yönelmeyi ve sosyal gelişmeyi de ifade etmektedir.
– İnkılapçılığın ileriye yönelik olması, sürekli gelişmeyi ön görmesi dinamik bir anlayış olduğunu ve durağan olmadığını ortaya koyar.
– Atatürkçülük inkılapları korumakla yetinilemeyeceğini, aklın ve bilimin rehberliğinde gerekli atılımlarla çağdaşlaşmanın sürekli kılınacağını savunur.
– İnkılapçılık ilkesi diğer ilkelerin de canlı kalmasını ve devamlılığını sağlamaktadır.
– Türk inkılabında amaç, muasır (çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşmaktır. Bu yönü ile düşünüldüğünde ” Çağdaşlaşma ve Batılaşma” inkılapçılık ilkesinin bütünleyicisidir.
İnkılapçılık İlkesi Amacıyla Gerçekleştirilen Atatürk İnkılapları
* Şapka Kanununun çıkarılması
* Kılık-Kıyafette yapılan değişiklikler
* Latin Alfabesinin kabulü
* Latin Rakamlarının kabulü
* Takvim, saat, ağırlık ve uzunluk ölçülerinin değiştirilmesi
* Hafta tatilinin Cuma gününden Pazar gününe alınması
