Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler Konu Anlatımı
Merhaba arkadaşlar size bu yazımızda Türk Dili ve Edebiyatı Konuları hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi sahibi olabilirsiniz. Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler Nedir? sorusunun cevabı aşağıda sizleri bekliyor
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
Dil; insanların, duygularını, düşüncelerini bildirmek için sözcükler ya da işaretler aracılığıyla yaptıkları anlaşma, öteki kişilerle iletişimi sağlayan ortamdır.
– Dil bir anlaşma aracıdır.
– Dil doğal bir araçtır.
– Dilin kendine ait kanunları vardır. Dil canlı bir varlıktır.
– Dil milleti birleştirir ve korur.
– Dil sesler sistemidir.
– Dil bilinmeyen zamanlarda oluşmuştur.
– Dil gizli bir sözleşmedir.
Dil canlı bir varlık olduğu için tarihi akış içinde çeşitli değişikliklere uğrar. Aynen canlılar gibi doğarlar ve binlerce yıl gelişimlerini sürdürürler en sonunda da korunmazlarsa varlıklarını sona erdirirler. Sıklıkla karşımıza çıkan “Dilim Değişim Sebepleri Nelerdir?” sorusunun yanıtını gelin birlikte inceleyelim.
Kültürün Dile Etkisi
Dil sosyal bir varlık olduğundan değişimdeki en büyük payı toplumun her türlü maddi ve manevi değeri olan kültür alacaktır. Toplumun içinde bulunmuş olduğu kültürel hayat dile birebir yansıyacaktır. Mehmet Kaplan’ın dediği gibi “Her milletin dili o milletin çağlar boyunca yaşadığı tarihin adeta özetidir.” Dolayısıyla bir milletin tarihte yaşamış olduğu her şeyin dile bir etkisi olacaktır. Bunu kendi tarihimizde net bir şekilde görebiliriz. 10. yüzyıla kadar başka kültürlerden etkilenmeyen Türk toplumunun dili kendine has özellikler gösterir ve alfabeler de milli özelliktedir. Ancak 10. yüzyıldan sonra İslamiyet ile birlikte özellikle Arap kültüründen etkilenen Türklerin dillerindeki değişim de aynı hızda olmuştur. Asırlar boyunca yazı dilimizde Arapça ve Farsça sözcükler ağırlık kazanırken aynı zamanda onların bazı dil bilgisi kurallarını benimsemişiz. 19. yüzyılda bu sefer yüzünü batıya çeviren Türklerin dillerinde özellikle Fransız kökenli sözcükler ağırlık kazanmaya başlamıştır. Sonuç olarak kültürel hayattaki bir değişim dilin gelişimini de etkiler. Ancak şunu da eklemeliyiz ki kültürel değişime neden olan birçok faktör aslında dolaylı yoldan dilde değişimi sağlamış olur.
Coğrafyanın Dile Etkisi
Toplumun bulunduğu coğrafya kültüre ve nihayetinde dile bir etkide bulunan faktördür. Çünkü bulunduğunuz konum aslında sizi çevreleyen kültürü de belirler. Örneğin üç binlik bir tarihi olan toplumun Asya’da bulunmasıyla Amerika’da bulunması birbirinden çok farklı kültür demektir. Mesela Güney Amerika’da yer alan bir toplumun bugün daha çok Maya kültürünün yerel dillerinden, Portekizceden ve İspanyolcadan etkilenmesi son derece olası olacaktı. Sadece çevrenizdeki topluluklar değil bulunduğunuz coğrafyanın şartları da az da olsa dildeki değişime katkı sağlayacaktır. Toparlayacak olursak bulunduğunuz coğrafya yani kültür çevresi sizin kültürünüzü ve dilinizi etkilemektedir.
Dinin Dile Etkisi
çiminde önemli değişikler gerçekleştiren dinlerin dillere büyük bir etkisi bulunmaktadır. Hem kültürel hayatta bir değişikliğe yol açmasıyla dili değiştirebileceği gibi aynı zamanda bazı dini kavramların ve terimlerin de dile yerleşmesini sağlar.
Teknolojinin Dile Etkisi
Şüphesiz özelikle son iki asırdır içinde bulunduğumuz hızlı teknolojik yenileşme dillere bir etkide bulunacaktır. Şöyle yakın bir tarihe göz atacak olursanız net bir şekilde görürsünüz ki her türlü teknolojik değişim bizim günlük konuşma dilimize binlerce kelime sokmuştur. Örneğin 10 sene önce “Selfie” yani “Özçekim” sözcüğünü kullansaydınız muhtemelen çevrenizdekilerin şaşkın bakışlarıyla karşılaşırdınız. Çünkü bu kelimenin kullanımı ve sözlüğe girmesi 2013 yılında gerçekleşmiştir. Peki bu kelimeyi sizce yaratan neydi? Tabii ki ön kamerası olan telefonlar ve sosyal medya.
Türkçenin Tarihsel Gelişimi
Türk dili yazılı ve sözlü dönem olarak ikiye ayrılır. Yazılı dönem V. yüzyıl Yenisey Yazıtları veya daha kapsamlı örneklerini gördüğümüz VII. yüzyıl Göktürk yazıtlarına dayanmaktadır. Sözlü dönem tam olarak bir tarih verilemese de çok eski tarihlere dayanmaktadır. Bu döneme dilimize Ana Türkçe denilir. Aşağıdaki tabloda bu gelişim dönemleri görülmektedir:
Farklı dönemlere ait Türkçe kelimeler ve bu kelimelerin günümüzdeki karşılıkları aşağıdaki gibidir.
ılan / yılan, imdi / şimdi, tabışkan / tavşan, yaşsıl / yeşil, gelür / geliyor, neçün / niçin… gibi kelimelerin farklı dönemlerde kullanımlarını ve zaman içinde değişimini görmekteyiz.
Not: Yabancı dillerden dilimize girip yerleşen kelimelerdeki değişim aynı dildeki zaman içinde meydana gelen değişimden farklıdır. Bu değişim yabancı kelimelerin Türkçenin yapısına uydurulmasıdır.
Örnek: station / istasyon, ekol / okul, theater / tiyatro…
12. Sınıf Edebiyata Giriş Konu Anlatımı Tıklayınız
