KPSS Ortaöğretim Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi Konu Anlatımı
KPSS Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi Konu Anlatımı, KPSS Ortaöğretim Tarih Konu Anlatımı, KPSS Konu Anlatımı, KPSS Ortaöğretim Konu Anlatımı, Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi Konu Anlatımı, Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi Konu Anlatımı
Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi
Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi
– Osmanlılar Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyundandır.
– Ertuğrul Gazi liderliğindeki Kayı boyu I. Alaaddin Keykubat tarafından Karacadağ bölgesine yerleştirilmiş, Söğüt ve – Domaniç bölgeleri de kendilerine yaylak ve kışlak olarak verilmiştir.
– Ertuğrul Gazinin ölümünden sonra beyliğin başına Osman Bey geçmiştir.
Osmanlı Devleti’nin Kısa Zamanda Gelişme Nedenleri
– Merkeziyetçi bir yapıya sahip olunması
– Anadolu’nun batı kısmında yer alması ve coğrafi konumunun genişlemeye uygun olması
– Bizans’taki taht kavgalarından yararlanılarak batıya seferler düzenlenmesi
– Yeni alınan bölgelere Türkmenlerin yerleştirilmesi (iskân edilmesi)
– Yöneticilerin halka adil davranması
– Devlet adamlarının iyi eğitilmiş olması
– Ahilerin desteğinin alınması
Osman Bey
– Bizans ie Koyunhisar Savaşı yapılmıştır. Bizans ile yapılan ilk savaştır.
– Fetihlerle “Uç Beyliği” hâline gelinmiştir.
– Ahi Teşkilatının dinî ve ekonomik gücünden faydalanılmıştır.
– Fetihler genelde Bizans sınırlarında yapılmıştır.
– İlk Osmanlı parası bakırdan basılmıştır (mangır).
– İlk Osmanlı vergisi konmuştur.
Orhan Bey
– Bursa fethedilmiştir ve Osmanlının başkenti olmuştur (1326).
– Karesiogulları) Osmanlı egemenliğine alınmıştır (Osmanlıya katılan ilk beylik).
– Balkanlardaki ilk fetih gergekleşmistir (Cimpe Kalesi).
– İznik ‘te ilk Osmanlı medresesi açılmıştır (Süleyman Paşa Medresesi).
– Divan Teşkilatı kurulmuştur.
– İlk düzenli ordu oluşturulmuştur (yaya ve müsellem).
– Kadılık, subaşılık, vezirlik makamları oluşturulmuştur.
– İlk gümüş Osmanlı parası basılmıştır.
– Karamürsel’de ilk Osmanlı tersanesi açılmıştır.
I. Murat
– Edirne Osmanlının başkenti olmuştur.
– Sırpsındığı Savaşı ile Haçlılar yenilgiye uğratılmıştır.
– Kosova Savaşı’nda Haçlılar yenilgiye uğratılmış (1389), Balkanlardaki fetihler kalıcı hâle gelmiştir.
– İskân politikası etkili bir şekilde uygulanarak Türkmenler Balkan topraklarına yerleştirilmiştir.
– Kapıkulu Ocağı kurulmuştur.
– İlk kez defterdar ataması yapılmıştır.
– Kazasker ataması yapılmıştır.
– Topçu Ocağının temeli atılmıştır.
I. Beyazıt
– Anadolu Hisarı (Güzelcehisar) yapılmıştır.
– İlk kez Anadolu Türk birliği sağlanmıştır.
– Niğbolu Savaşı’nda Haçlılar yenilmiş ve Bizans Osmanlıya vergi ödemeyi kabul etmiştir.(1396)
– Osmanlı Ordusu Ankara Savaşı’nda Timur’un ordusuna yenilmiş ve Osmanlı Devleti Fetret Devri’ne girmiştir(1402)
– Fetret Devri’nde Osmanlı Devleti toprak kaybına uğramamıştır. Bunun nedeni Balkan milletlerine karşı uygulanan hoşgörü (istimalet) politikasıdır.
– Hristiyan halka din ve vicdan özgürlüğü tanınmıştır.
– Anadolu Türk birliği bozulmuştur.
I. Mehmet Çelebi
– Ankara Savaşı’ndan sonra bozulan devlet otoritesin yeniden tesis ettiği için Osmanlı Devleti’nin “ikinci kurucusu” olarak bilinir.
– Şeyh Bedrettin isyanı bastırılmıştır.
– Venediklilerle ilk deniz savaşı yapılmıştır.
II. Murat
– Varna Savaşı’nda HaçIılar yenilgiye uğratılmıştır.
– ll. Kosova Savaşı’nı Osmanlı Devleti kazanmıştır (1448). Bu savaşın kazanılması ile Türklerin Balkanlardan atılamayacağı kesinleşmiştir.
Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi
II. Mehmet (1451-1491) (Fatih Sultan Mehmet)
– Rumeli (Boğazkesen) Hisarı yapılmıştır.
– İstanbul’un Fethi ile Osmanlı toprak bütünlüğü sağlamıştır. Bizans İmparatorluğu yıkılmış Karadeniz ve Ege’deki ticaret yolları kontrol altına alınmıştır.
– 1473 Otlukbeli Savaşı ile Doğu Anadolu’da güvenlik sağlanmıştır.
– Kırım’ın alınmasıyla Karadeniz “Türk Gölü” olmuştur.
– Venediklilere ticari imtiyazlar verilmiştir.
– İlk kez altın para basılmıştır.
– Devlet memuru ve yönetici yetiştirmek amacı ile Enderun Mektebi kurumsallaştırılmıştır.
– Bugünkü “İstanbul Üniversitesi” nin temeli olan Sahn-ı Seman Medresesi kurulmuştur.
– Topkapı Sarayı inşa edilmiştir.
– Merkezi otoriteyi korumak amacıyla ilk Osmanlı kanunnamesi olan Kanunname-i Al-i Osman hazırlanmıştır. Böylece kardeş katli, cülus dağılımı, Müsadere Sistemi yasal hale gelmiştir.
II. Bayezit (1481-1512) (Sofu)
– Osmanlı tarihinde oğlu tarafından zorla tahtan indirilen ilk Padişahtır.
– Devşirme kökenliler tarafından desteklenen ilk padişahtır.
– Cem Sultan İsyanı çıkmıştır.
– Safevi Devleti’nin desteklediği Şahkulu İsyanı bastırılmıştır.
– Karamanoğulları Beyliği’ne son verilmiştir.
– Mora Yarımadası’nın fethini tamamlamıştır.
– Karadenize sefere çıkarak Kili ve Akkerman Kaleleri alınmış ve Boğdan’ın fethi tamamlanmıştır.
– İspanya’da baskı altında olan Yahudiler Osmanlı topraklarına yerleştirilmiştir.
– Müzik ile tedavi yapan darüşşifa açılmıştır.
– İlk kez avarız vergisi toplandı.
– İlk belediye kanunu (Kanunname-i İhtisab-ı Bursa) düzenlendi.
– Yükselme döneminde duraklamayı yaşatan padişahtır.
I. Selim (1512-1520) (Yavuz Sultan Selim)
Babası II.Beyazid’in doğudaki Safevi tehlikesine karşı önlem alamaması üzerine, Yavuz Sultan Selim yeniçerilerin desteği ile babasını tahtan indirerek padişah oldu.
– Hadım-ül Haremeyn-i Şerifeyn (iki kutsal şehrin hizmetkarı), Halife , Yavuz unvanlarını kullanmıştır.
– 8 yıla 80 yıllık iş sığdırmış padişah olarak adlandırılır.
– Çaldıran Savaşı sonunda Safevi Devleti mağlup edilmiş, Doğu Anadolu Osmanlı egemenliğine girmiştir.
– Dulkadiroğulları Beyliği Turnadağ Savaşı ile yıkılmış, Ramazanoğulları Beyliği de Osmanlı Devleti egemenliğe girince Anadolu Türk siyasi birliği tam olarak sağlanmıştır.
– Mercidabık Savaşı ile Memlükler mağlup edilmiş, Suriye ele geçirilmiştir (Kansu Gavri mağlup edilmiştir.).
– Ridaniye Savaşı ile Mısır fethedilmiştir(Toman bey mağlup edildi.).
– Mısır seferleri sonucunda Memlük Devleti yıkıldmış Baharat Yolu’nun denetimi Osmanlı Devleti’ne geçmiştir.
– Halifelik, Memlük Devleti’nin yıkılmasıyla Abbasi halifelerinden Osmanlı Devleti hükümdarlarına geçmiştir.
– Bozoklu Celal İsyanı’nı bastırmıştır.- İdris-i Bitlisi ve İbn Kemal gibi alimler bu dönemde yaşamıştır.
I. Süleyman (1520-1586) (Kanuni Sultan Süleyman)
– Osmanlı tarihinde tahtta en uzun süre kalan padişahtır.
– Muhibbi mahlasıyla şiirler yazmıştır.
– 1526 Mohaç Meydan Savaşı ile Macaristan Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
– İlk kez Fransa’ya kapitülasyonlar verilmiştir.
– Preveze Deniz Savaşı kazanılmıştır. Böylece Akdeniz “Türk Gölü” olmuştur.
– İran ile ilk resmi antlaşma olan Amasya Antlaşması imzalanmıştır.
– Hint seferleri düzenlenmiştir.
– Sırbistan’ın başkenti Belgrad’ın (1521) fethiyle Osmanlı Avrupa’daki fetihlerde bu şehri üs olarak kullanılmıştır.
Sokullu Mehmet Paşa (1564-1579)
Kanunî, II. Selim ve III. Murat’a sadrazamlık yapmıştır. Devlet yönetiminde etkili olduğu için döneme adını vermiştir.
1570’de Kıbrıs’ın fethi ile Doğu Akdeniz kesin olarak Osmanlı egemenliğine girmiştir, İnebahtı Deniz Savaşı’nın zeminini hazırlamıştır.
– Kıbrıs Adası fethedilmiştir.
– 1571 yılında İnebahtı Deniz Savaşı’nda Haçlı donanması, Osmanlı donanmasını yakmıştır.
– Don-volga Kanalı, Süveyş Kanalı ve Karadeniz Marmara Kanalı projeleri hayata geçirilmeye çalışılmıştır.
– Tunus’un Fethi. 1574
– Lehistan’ın himaye altına alınması.1575
– Fas’ın himaye altına alınması. 1577
