Orta Çağ’da Siyasal Yapılar Konu Anlatımı

Tarih ayt konu anlatımı, Tarih tyt konu anlatımı , Tarih yks konu anlatımı. Merhaba arkadaşlar sizlere bu yazımızda Orta Çağ’da Siyasal Yapılar hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi edinebilirsiniz.

Orta Çağ’da Siyasal Yapılar

Orta Çağ’da Siyasi Yapılar konusuna geçmeden önce Orta Çağ’da dünyada yaşanan belli başlı olayları sıralayalım;

»651 Sasani Devleti’nin yıkılması
»711 Vizigot Krallığı’nın sona ermesi
»1000 İslamiyet’in Hindistan’da yayılmaya başlaması
»1054 Katolik-Ortodoks bölünmesi
»1196 Moğol İmparatorluğu’nun kurulması (Görsel 3.1)
»1215 Magna Carta (Manga Karta)
»1227 Moğol İmparatorluğu’nun parçalanması
»1295 İngiltere’de parlamenter sisteme geçilmesi
»1337-1453 Yüzyıl Savaşları
»1347-1351 Avrupa’da Veba Salgını

MS 395 yılında Roma İmparatorluğu’nun; Batı ve Doğu Roma olmak üzere ikiye ayrılması, Avrupa’da büyük siyasi
gelişmelere sebep olmuştur. Batı Roma İmparatorluğu’nun 476’da yıkılmasından sonra Avrupa’nın sosyo-ekonomik ve kurumsal yapısında büyük değişiklikler yaşanmıştır. Roma İmparatorluğu’nun ilk çağ’daki gücünü kaybetmesi ile Ortaçağ’da Avrupa’da feodal siyasi yapılar ortaya çıkmıştır.Germen kabileleri Avrupa’da Frank, Vizigot, Ostrogot, Sakson gibi krallıklar kurulmuş böylece bugünkü Avrupa devletlerinin temelleri atılmıştır. Avrupa’nın güçlü bir devlet otoritesinden yoksun kalması, büyük bir karmaşalara sürüklenmesine sebep olmuştur.

Orta Çağ Avrupası’nda siyasi yapıyı şekillendiren ve bu döneme damgasını vuran sistem “feodalizm” olmuştur. Feodalizm siyasi gücün krala ait olup kral, siyasi otoritesini mutlak sadakat koşuluyla ve kontrollü olarak
derebeyleriyle paylaştırdığı yönetim anlayışıdır.

Roma İmparatorluğu bir çeşit cumhuriyet ile yönetilirken Bizans imparatoru gücünü tanrıdan alan otokrat bir lider konumuna gelmiştir. Malazgirt Savaşı’ndan sonra ilk dönem Türk Beylikleri ve Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurulmasıyla Anadolu Türk yurdu olmuştur. Türkiye Selçuklu Devleti’nin zayıflaması sonucunda ikinci dönem Türk beyliklerinden olan Osmanlılar, Bizans’ın Anadolu’daki bütün topraklarını ele geçirmiştir. Orta Çağ boyunca varlığını sürdüren Bizans İmparatorluğu, 1453’te İstanbul’un Fethi’yle ortadan kaldırılmıştır.

Sasaniler Kafkasya, Mezopotamya ve İran’a hükmetmiştir. Yönetim şekli monarşiydi. Krallarına Şehinşah denirdi ve Krallar Tanrı Ahuramazda’nın yeryüzündeki temsilcisidir. Sasaniler, İstanbul’u kuşatmıştır ancak alamamışlardır.
Sasaniler, Hz. Ömer Dönemi’nde yapılan Nihavend Savaşı’nda yenilmiş ve 651 yılında yıkılmıştır.

Moğol İmparatorluğu’nu kuran Temuçin’dir. Temuçin,1206 yılında yapılan kurultayda Türk-Moğol boyları tarafından kağan seçilmiş ve Cengiz adını almıştır. Cengiz Han, istila hareketleri ile dünyanın en geniş kara imparatorluğunu kurmuştur. Cengiz Han hayattayken imparatorluk topraklarını dört oğlu arasında paylaşılmıştır. Moğollar üzerinde Şamanizm’in önemli bir etkisi vardır.

Otokrasi, monarşinin bir çeşidi olup bütün siyasi yetkiler kralın elindedir. Monarşiden farklı olarak otokraside, yönetim miras yoluyla değil, kişiler tarafından ele geçirilmiştir.

İmparatorluklarda Sosyal, Ekonomik ve Askerî Durum

»Avrupada feodal sistemde soylu bir kökeni olmayan Germen kralları, Roma İmparatorluğu’nun eyalet yönetim sistemi gibi bir idari yapı kurmuştur.
»Bu eyaletlerin başında valiler görevlendirilmiştir.
»Eyaletlerden daha küçük yönetim birimleri kontlar tarafından yönetilmiştir.
»Her eyaletin kendi ordusu olup bu orduların her birine kumanda etme görevi de bir “dük”e verilmiştir
»Ruhban (din adamları sınıfı) ile soylular arasındaki birlikte yaşama geleneği, zaman içinde kökleşmiştir. Bu durum feodalizmin ve dogmatizmin Orta Çağ boyunca Avrupa’da egemen olmasını kolaylaştırmıştır.
»1347’nin sonunda Sicilya’da görülen veba, ilk olarak Bizans topraklarını vurmuştur.
»Bu salgın nedeniyle Avrupa nüfusunun neredeyse yarısına yakını ölmüştür.
»Bizans İmparatorluğu’nda hayat ve geçim tarzı ticarete dayanmaktadır.
İpek ticareti Bizanslılar ile Sasanileri karşı karşıya getirmiş ve Bizans İmparatorluğu, Sasanilere karşı Türklerle ittifak kurmuştur.
»Sasani Devleti’nde ise ekonomi, topraktan alınan vergilere dayanmaktadır.
»Sasani Devleti’nde, Perslerdeki satraplık sistemine benzer daha merkezî bir eyalet sistemi uygulanmıştır.
»Moğol İmparatorluğu’nun merkezi konumundaki İç Asya’da iklim şartları tarım için elverişli değildi. Bu nedenle tarımla neredeyse hiç uğraşılmamış, halkın ana geçim kaynağı hayvancılık olmuştur.
»Hayvanlar için otlak arayışları sonucunda Moğollar, konar-göçer bir yaşam tarzını benimsemiştir.
»Ekonomileri her ne kadar hayvancılığa dayansa da yerleşik topluluklar ile ticarete önem vermişlerdir.
»Bizans ordusunun çoğunluğu paralı askerlerden oluşurken Moğol ordusu gönüllü birliklerden oluşmaktadır.
»Moğol ordusu, Mao-dun (Mete Han)’un geliştirdiği onlu teşkilata uygun olarak on, yüz, bin ve on bin şeklinde bölümlere ayrılmıştır
»Moğol ordusu hafif süvari birliklerinden oluştuğu için hızlı hareket kabiliyetine sahip olup bölükler hâlinde harekete geçebilmektedir.
»Moğol İmparatorluğu’nda kurultay adında bir danışma meclisi vardır.
»Sasanilerde de Roma İmparatorluğu’nda olduğu gibi yönetime aristokratlar hâkimdir.