Sinekli Bakkal – Halide Edip Adıvar Eser Özeti
Sizlere bu yazımızda Sinekli Bakkal – Halide Edip Adıvar eser özeti hakkında bilgi vereceğiz. Eserin özeti, konusu, ana karakterleri hakkında merak ettiğiniz bir çok sorunun cevabını yazımızda bulabilirsiniz…
Sinekli Bakkal – Halide Edip Adıvar
ROMANIN KONUSU:
İstanbul’un Sinekli Bakkal mahallesinin Sinekli Bakkal sokağında doğup büyüyüp evlenen Rabia adlı bir hafız kızının ve çevresindekilerin hayatıdır.
ROMANIN ANA KARAKTERLERİ:
Rabia: Romanın asıl kahramanıdır. İlhami İmamın kızı Emine ve Kız Tevfik diye bilinen orta oyuncusunun kızı “Rabia”dır. Rabia, Yazarın romanda kendisi yerinde gösterdiği ve “İdeal Türk kadını nasıl olmalı?” sorusunun cevabı olan kişidir. Rabia’nın kişiliğinin oluşmasında babasından çok dedesinin etkili olmuştur. Kendisi İmam olduğu için torunu hafız yaparak İslami bilgilerle donanmasını sağlamıştır. Paşanın konağına gitmesi ile Rabia’nın kişiliğinin değişiminde en büyük etkiyi görülüyor. Dedesinin yanında her zaman cehennemden bahsedilerek büyüyen Rabia konağın ortamını görünce geleneklerine bağlı, ancak batı eğilimli bir karakter ortaya çıkıyor.
Kız Tevfik: Daima şen şakrak, her şeyi dalgaya alan bir adamdır. Orta oyun oyuncusudur.
Vehbi Dede: Konakta Rabia’ya ders veren bir Mevlevî derviştir. Rabia’yı derinden etkiler, çünkü Vehbi Dede doğu ve batı kültürünü içerisinde sentezlemiştir.
Peregrini (Osman): Annesinin tavsiyesiyle eskiden papaz olan Peregrini daha sonra her hangi bir dine bağımlı olmaksızın yaşamış bir müzik hocasıdır. Türkçeyi çok iyi konuşan bu adam dinsiz olmasına rağmen Vehbi Dede gibi dinine bağlı insanlara saygı duymuştur. Rabia ile evlenmek için dinini değiştirerek Osman ismini almıştır.
Selim Paşa: Eski Dâhiliye Nazırıdır, padişaha son derece bağlıdır. Öyle ki kendi oğlunu bile gözünü kırpmadan ve elinde kesin delil olmadan sürebilmiştir. Ama diğer taraftan Rabia’ya karşı hep şefkatli olmuş ve iyi davranmıştır.
Emine: Sert tabiatı ile dikkat çeken bir kadındır. Rabia’yı babasını seçtiğinden dolayı reddecek kadar sert ve inatçıdır.
İlhami İmam: Rabia’nın büyük Babası, mahalleliye devamlı cehennemden bahseden bir imamdır.
Bilal: Rabia ile evlenmek isteyen bir gençtir, bahçıvanın yeğenidir, daha sonradan Selim Paşa’nın kızıyla evlenir.
Rakım Amca: Mahallenin cücesidir, Tevfik’in orta oyundan arkadaşıdır.
Pembe: Rabia’nın hizmetini yürüten beraber yaşadığı çingenedir, Tevfik onunda sürgüne gidince tanışmıştır.
Hilmi: Selim Paşanın Jön Türk oğludur.
Sabiha Hanım: Selim Paşanın eğlence düşkünü hanımıdır.
Kanarya Hanım: Köşkteki Çerkez cariyelerdendir.
ÖZET:
Sinekli Bakkal mahallesinde, mahallenin imamının kızı Emine, aynı mahallede oturan, düzenli birisi olmayan, ortaoyunlarında zenne (kadın) rolünde oynayan, bu yüzden Kız Tevfik lakabıyla tanınan biriyle anlaşmaktadır. İmam, kızı Emine’nin Tevfik ile evlenmesine karşı çıktığı için Emine Tevfik’le kaçar. Bu yüzden de İmam Emine’yi evlatlıktan reddeder.
Bir süre sıkıntılı bir hayat yaşayan Tevfik ile Emine, Tevfik’in dayısı ölünce kendilerine kalan bakkal dükkanını çalıştırırlar. Bu iş sanatçı ruhlu Tevfik’e uygun gelmez.
Bir gün Tevfik’i arkadaşlarına karısının taklidini yaparken Emine görür. Bu durumu gururuna yediremeyip babasının yanına döner, babası onu affeder.
Tevfik bakkal dükkanını olduğu gibi bırakıp ortaoyunculuğuna döner. Emine Tevfik’e boşanma davası açar ve boşanırlar. Tevfik karısının taklidini yaptığı için mahkeme tarafından Gelibolu’ya sürülür. Bu arada Emine’nin Tevfik’ten Rabia adında bir kızı olur. Dedesi (imam) onu dini terbiye ile yetiştirir. Rabia on bir yaşında hafız olur…Rabia’nın son derece güzel bir sesi vardır. Camilerde, konaklarda güzel sesiyle Kur’an ve Mevlit okur.
Abdülhamit’in Zaptiye Nazırı Selim Paşa Rabia’yı dinler ve sesine hayran olur. Selim Paşa, oğlu Hilmi’ye alaturka müzik dersleri veren Mevlevi şeyhi Vehbi Dede ile piyano dersleri veren İtalyan Pregrini’nin Rabia’ya da ders vermesini sağlar. Rabia’nın sesine Vehbi Dede ile Pregrini de hayrandır.
Hocalarının da yardımıyla iyice yetişen Rabia’nın ünü tüm İstanbul’a yayılır. Tevfik sürgünden kaçıp Sinekli Bakkal mahallesindeki dükkanı yeniden açar. Rabia babasının yanına yerleşir. Rabia’nın sanatına hayran olan Vehbi Dede ile Pregrini sık sıkTevfik’in evine gider gelir. Rabia Doğu musikisinde adeta bir çığır açmıştır.
Bu sıralarda “Genç Türkler” örgütü Abdülhamit’in baskıcı rejimini yıkmaya çalışmaktadır. Tevfik ile Selim Paşa’nın oğlu Hilmi bu örgütün üyesidir. Sakıncalı kitap ve gazeteler Fransız postanesi aracılığıyla Paris’ten bu örgüte gönderilmektedir. Fesli kişilerin postaneden bu evrakları alması dikkat çekeceği için Hilmi’nin ricasıyla Tevfik kadın kılığına girip örgüt dokümanlarını postaneden her zaman alır. Bir gün imamın ihbarıyla yakalanır. Hilmi ve Tevfik Şam’a sürülür. Babası sürgüne giden Rabia yalnız kalır. Bakkallık ve hafızlıkla geçinir.
Pregrini Rabia’ya aşık olur, onu gittiği her yerde görebilmek için elinden geleni yapar. Rabia’yla birlikte İslamiyet’e de ısınır. Müslüman olur, Osman adını alır, Rabia’yla evlenir.
İmam ve kızı Emine (Rabia’nın dedesi ve annesi) ölür. Rabia ve Osman (Pregrini) imamdan kalan eve yerleşir. Osman (Pregrini) Rabia’nın desteğiyle “Tılsımlı Kuyu” adında bir opera yazmakta ama bir türlü bunu bitirememektedir. Rabia hasta ve hamile haliyle bu operayı bitirir, iki medeniyet, iki insan, iki sanat anlayışı bu operada birleşir.
Rabia’nın gebeliği sıkıntılı geçer. İstanbul’da ilk defa yapılan sezaryen ameliyatıyla kurtulur, bir oğlu olur. Selim Paşa Abdülhamit’e tam bir sadakatle bağlıdır. Kendi oğlunu bile bu yüzden sürgüne gönderir. Yavaş yavaş babalık duyguları uyanır, görevinden ayrılır. 1908’de Meşrutiyet ilan edilince sürgünler birer kahraman gibi yurda döner.
İyice yaşlanmış ve yorulmuş olan Tevfik Rabia’nın bebeğiyle neşe ve huzur bulur. Artık Sinekli Bakkal’da eski mutlu hayat yeniden başlamıştır.
